Siglir tar il cuntegn

Header

cuntegn

Purtret Mario Schwarz

Da pitschen ensi ha Mario Schwarz, oriund da Darvella gì il siemi da daventar musicist da professiun. Quest siemi ha el pudì realisar ed el ha fatg bler per render pli enconuschenta la musica rumantscha, en spezial la musica da Gion Antoni Derungs.

Mario Schwarz è naschì ils 16 da favrer 1949 a Darvella ed è creschì si en il vitget ensemen cun set fargliuns pli vegls. Ses bab ha lavurà en la fabrica da ponn a Trun e da pitschen ensi aveva la musica gronda muntada per Mario. Era en famiglia hajan els chantà bler ensemen, savens durant il lavar giu e sientar la vaschella, raquinta il musicist pensiunà che viva dapi decennis en la Svizra Orientala. Era il giavisch da vulair daventar musicist aveva el gia baud.

audio
Mario Schwarz: «Daventar musicist era mes grond siemi.»
ord Artg musical dals 17.01.2024. Maletg: RTR, Hugo Schär
laschar ir. Durada: 17 minutas 33 Secundas.

Ses geniturs han dentant pretendì dad el ch'el fetschia in emprendissadi suenter la scola populara. Uschia ha Mario fatg ad Uzwil in emprendissadi mercantil, ina lavur ch'el haja pudì duvrar e nizzegiar era pli tard sco dirigent d'orchesters e chors.

Suenter l'emprendissadi ha el fatg in studi da musica da baselgia a Lucerna. Dus dis ad emna ha el studegià e dasper anc lavurà en sia professiun. Gronda impressiun han fatg ad el là Guido Fässler ed il directur Ernst Pfiffner. Omadus eran er cumponists ed han motivà ed animà el dad er far musica contemporana.

In dirigent che ha fascinà ed er influenzà Mario Schwarz era il tudestg Helmuth Rilling ch'instrueva a Francfurt. Lez aveva ina buna moda e maniera d'analisar e declerar la musica. Sin plattas ed en concerts spezials, ils uschenumnads «Gesprächskonzerte» ha Rilling declerà la musica al publicum e fatg discussiuns. Quai ha fascinà Mario Schwarz.

Tadlar musica è grondius e ti sentas quai en tes cor, ma leger musica è ina palesada (Offenbarung). Ti chattas davostiers uschè bler, uschè blers maletgs.
Autur: Mario Schwarz dirigent pensiunà

Suenter il studi a Francfurt ha Mario Schwarz anc frequentà e visità regularmain la festa da musica europeica a Stuttgart. Quai era in'emna nua ch'ins ha pudì direger l'orchester Collegium Musicum da Stuttgart e la Gächinger Kantorei. Durant quests dis han ins era guardà tiers ad auters «gronds» dirigents e students da direcziun ed emprendì in da l'auter. Per Mario Schwarz in bun perfecziunament che ha lura er animà el da fundar l'orchester Collegium Musicum St. Gallen. Ad Arbon ha el lura er surpiglià da direger il Kammerchor Oberthurgau.

Uschia è el sa domicilià en il chantun Turgovia e durant decennis preschentà diversas ovras da Bach, Haydn, Mendelssohn ed auters sco er natiralmain musica contemporana per exempel da Paul Huber. Lez ha er cumponì ovras per l'orchester da Schwarz sco per exempel il concert per orgla ed orchester.

audio
Mario Schwarz davart il cumponist Paul Huber
ord Artg musical dals 17.01.2024. Maletg: RTR, Hugo Schär
laschar ir. Durada: 1 minuta 27 Secundas.

In auter cumponist contemporan che ha ina gronda muntada per Mario Schwarz era Gion Antoni Derungs. Lez ha era deditgà diversas ovras al dirigent oriund da Zignau. L'emprima era ina cumposizun per Nadal: «Draussen wartet der Stern», in ovra per ina vusch auta ed ina vusch bassa. Quai è er stada l'emprima ovra ch'in cumponist ha insumma deditgà a Mario Schwarz. Durant sia vita ha el gì bler contact cun Gion Antoni Derungs, era l'ultima ha lez deditgà a Mario Schwarz.

audio
Mario Schwarz: «La musica da Gion Antoni è fitg natirala e betg teoretica.»
ord Artg musical dals 20.02.2024. Maletg: RTR, Hugo Schär
laschar ir. Durada: 1 minuta 5 Secundas.

In'ovra empau speziala è la novavla sinfonia da Gion Antoni Derungs. El n'ha però betg numnà ella sia novavla sinfonia. Sco quai che Mario Schwarz raquinta era Gion Antoni Derungs in zic superstizius perquai che intgins cumponists èn morts durant u avant avair scrit lur dieschavla sinfonia (Beethoven, Bruckner, Dvorak, Schubert). Gion Antoni ha perquai scrit sco novavla sinfonia l'ovra «Tre poeme» (op. 173) e scrit en parentesa (Quasi sinfonia). Er tenor la teoria da musica n'è quai betg ina sinfonia cunquai ch'ella ha be trais parts empè da quatter.

La segunda part da l'ovra «Tre poeme» è dal reminent er l'uvertura per l'ovra «Henry Dunant». Il fundatur da la Crusch cotschna ha abità a la fin da sia vita a Heiden (chantun Appenzell Dador) ed a chaschun da ses 100avel di da mort han intginas persunas da Heiden vulì far insatge spezial. Mario Schwarz ha dumandà Gion Antoni Derungs da cumponer la musica e l'anteriur cusseglier federal Hans Rudolf Merz sco autur dal text.

audio
Co igl è vegnì a l'ovra «Henry Dunant»
ord Artg musical dals 20.02.2024. Maletg: RTR, Hugo Schär
laschar ir. Durada: 4 minutas 4 Secundas.

Per ses grond engaschi musical en la regiun da Son Gagl ed Arbon è Mario Schwarz vegnì onurà cun premis da renconuschientscha dals chantuns Son Gagl e Grischun. Vitiers è el dirigent d'onur dal orchester Collegium Musicum Ostschweiz e commember d'onur da la Paul Huber Gesellschaft.

Oz abitescha Mario Schwarz ad Arbon ed ha chattà sper la musica in auter hobi: turnar. El creescha figuras, cuppas, stgadellas ed auter ord divers lains. El ha endrizzà a posta in lavuratori datiers da si'abitaziun e pliras giadas ad emna è el vi da la lavur, savens er cun tadlar vitiers musica.

Mario Schwarz en emissiuns da RTR:

Artg musical

audio
Mario Schwarz
ord Artg musical dals 18.02.2024. Maletg: RTR, Hugo Schär
laschar ir. Durada: 1 minuta.

Profil

audio
Mario Schwarz en in Profil dals 17-12-1994
ord Artg musical dals 15.02.2024.
laschar ir. Durada: 1 minuta 5 Secundas.

RTR Artg musical 14:00

Artitgels legids il pli savens