Siglir tar il cuntegn

Header

audio
Narcolepsia: la malsogna, nua ch'ins dorma senza vulair
Or da Actualitad dals 29.04.2024. Maletg: RTR
laschar ir. Durada: 4 minutas 23 Secundas.
cuntegn

Vista medicinala Narcolepsia – sch'il corp ed il chau na fan betg il medem

Tuttina nua ch'ins è u tge ch'ins fa: pervia da questa malsogna dorman ins senza vulair en situaziuns dal mintgadi. Questa stancladad è uschè ferma ed intensiva, ch'ins na po betg cumbatter ella. Quest fenomen è collià cun ina malsogna – numnadamain cun la narcolepsia.

Ina persuna che ha studegià quest tema è Tsogyal Latshang. Ella è schefmedia da la medischina da durmir en l'ospital chantunal dal Grischun. Ella declera, ch'in defect en il tscharvè chaschuna questa stancladad. Perquai ch'in ormon specific manca, di la schefmedia, dorman umans cun narcolepsia en dad in mument sin l'auter.

RTR
Legenda: Glieud cun ina narcolepsia dorma tuttenina senza vulair. Keystone

Il pli savens sa mussan ils emprims sintoms d'ina narcolepsia cun 16 onns. Savens na s'accorschan las persunas pertutgadas dentant betg ch'ellas pateschan d'ina narcolepsia. Quai tuna l'emprim mument forsa in pau nunchapibel.

Narcolepsia è ina malsogna fitg rara – betg mintga medi u mintga media pensa directamain a la narcolepsia.
Autur: Tsogyal Latshang Schefmedia da la medischina da durmir

Fitg ferma stancladad n'è nagut nunusità, di ella. La differenza tranter esser in zic stanchel e patir d'ina narcolepsia saja però clera: Sch'ins è stanchel, pon ins sa ruassar en vacanzas u sch'ins ha liber e sa recrear. Tar ina narcolepsia na pon ins betg sa revegnir – tuttina quant ditg ch'ins dorma u tge ch'ins fa, la stancladad extrema è constanta.

Malsogna rara

Avrir la box Serrar la box

Mo 0.02% èn pertutgads da narcolepsia – quai munta, en Svizra circa 1400 ed en il Grischun 40 persunas.

Influenza en la vita da mintgadi

Savens sto capitar insatge, fin che persunas pertutgadas visitan finalmain in medi u ina media. Per exempel poi esser, ch'insatgi sa durmenta durant ir cun auto u durant la lavur.

Nus avevan ina pazienta, che ha pers ses job, perquai ch'ella è sa durmentada durant la lavur, e tut ils clients han vis quai.
Autur: Tsogyal Latshang Schefmedia da la medischina da durmir

Durmir senza vulair n'è betg l'unic sintom d'ina narcolepsia: Nauschs siemis, sch'ins na po betg durmir tras la notg ed allucinaziuns tutgan er tar la malsogna.

RTR
Legenda: En in labor da durmir pon ins chattar ora, sch'ins ha ina narcolepsia. Keystone

In ulteriur sintom impurtant è l'uschenumnada cataplexia. Quai munta ch’ins perda la controlla dals musculs en il corp tar fermas emoziuns, per exempel ravgia u plaschair. Ina sgnocca tanscha pia gia per ch'ina persuna cun narcolepsia perda la controlla da ses musculs.

RTR
Legenda: Da betg pudair durmir tras la notg è er in sintom da narcolepsia. Keystone

La raschun exacta ch'ina narcolepsia sa sviluppesch n'è betg enconuschenta. Tsogyal Lantshang di ch'ins suppona ch'ils pertutgads hajan gia il gen en lur corp. In impuls da dadora, sco per exempel in infect, po lura chaschunar la malsogna.

Narcolepsia n'è betg curabla. Las persunas pertutgadas pon dentant emprender d'ir enturn cun ils sintoms. Els ston avair temps da durmir regulars e far pausas da durmir durant il di. Ultra da quai datti medicaments e terapias che pon gidar.

RTR
Legenda: En il labor da durmir en l'ospital chantunal dal Grischun fan ils medis e las medias tests cun lur pazients sin narcolepsia. Keystone

La schefmedia Tsogyal Latshang suttastritga ch'ins duess prender fitg serius, sch'ins patescha da sintoms sumegliants. Ina narcolepsia betg tractada po esser privlusa – per sasez e per auters en lur conturns.

RTR actualitad 07:00

Artitgels legids il pli savens