Siglir tar il cuntegn

Header

cuntegn

Fisica simpla Emprova ora quests experiments per il mintgadi

Il buttun lascha ir electricitad tras ils cabels e tschenta en la glisch, uschia ch'jau am ves tras la reflexiun en il spievel. E la forza da gravitaziun tira vi dal satgados ch'el paisa memia bler – quai intgins exempels da fenomens fisics en noss mintgadi.

Sfundra en il mund fascinant da la scienza cun nossa seria che piglia tai sin in viadi plain smirvegls e scuvertas – nua che ti daventas sez in perscrutader. Ta lascha inspirar d'experiments e scuvra las leschas da la natira.

Armin Duff, manader d'exposiziun e didactica en il Technorama, mussa a tai co che ti pos far experiments captivants a chasa.

Experiment 1: Conservaziun d'impuls – hä?

En quest experiment vesas co che la forza – l'impuls – d'ina balla vegn transferida sin in auter object e che quel surpiglia l'impuls da la balla.

video
Conservaziun d'impuls – hä?
Or da Uffants dals 08.01.2024.
laschar ir. Durada: 2 minutas 16 Secundas.
  • Per experimentar a chasa pos prender ina balla ed in object che ti pos laschar sgular.

Experiment 2: Dretg e sanester è davant e davos

In spievel ha probabel mintgin a chasa. Dretg è sanester e sanester è dretg. Cler! Ma quai n'è anc betg tut …

video
Dretg e sanester è davant e davos
Or da Uffants dals 08.01.2024.
laschar ir. Durada: 2 minutas 36 Secundas.
  • Per experimentar a chasa dovras nagut dapli che in spievel u in'autra surfatscha che reflectescha.

Experiment 3: La grondezza en il spievel

Mia distanza tar il spievel è la medema distanza sco dal spievel enavos tar mai – duas giadas la medema via. Quai pussibilitescha da vesair mes entir corp sin in spievel ch'ha la mesa grondezza sco jau. Ma declerà pli chapaivel èsi en il video.

video
La grondezza en il spievel
Or da Uffants dals 08.01.2024.
laschar ir. Durada: 1 minuta 32 Secundas.
  • Per experimentar a chasa dovras in spievel ed in au spazi.

Experiment 4: 1 chau, 2 egls e 3 dimensiuns

Cun dus egls avain duas perspectivas sin il mund. Quai gida da stimar distanzas ed insumma da vesair tge ch'è davant e tge ch'è davos.

video
1 chau, 2 egls e 3 dimensiuns
Or da Uffants dals 08.01.2024.
laschar ir. Durada: 1 minuta 15 Secundas.
  • Per experimentar a chasa stos simplamain serrar il egl sanester u quel dretg ed empruvar da tutgar en chaussas en differents lieus.

Experiment 5: Davant u davos? – Pitschna illusiun optica

Nus essan disads da savair tge ch'è davant e tge ch'è davos – grazia a noss dus egls. Ma mintgatant poi dar la situaziun che noss tscharvè scumbiglia quellas.

video
Davant u davos? – Pitschna illusiun optica
Or da Uffants dals 08.01.2024.
laschar ir. Durada: 33 Secundas.
  • Per experimentar a chasa dovras in giatter da fildarom dad ina butteglia da champagner u in auter construct tridimensiunal da fildarom.

Experiment 6: Duas stgatlas pli levas che be ina

Cler che dus medems objects han la paisa dubla dad in object. Perquai che quai è uschè cler pudain nus cugliunar il tscharvè cun midar be intgins detagls.

video
Duas stgatlas pli levas che be ina
Or da Uffants dals 08.01.2024.
laschar ir. Durada: 1 minuta 53 Secundas.
  • Per experimentar a chasa dovras duas medemas stgatlas (p.ex. stgatlas da zulprins), ina da quella senza cuntegn.

Noss expert Armin Duff

Avrir la box Serrar la box

Suenter il gimnasi a Mustér ha Armin Duff studegià fisica a l'ETH a Turitg e lura fatg il doctorat en la neuroinformatica. Durant quel temp ha el lavurà a l’Universitad Pompeu Fabra a Barcelona. El maina dapi passa tschintg onns il svilup da l’exposiziun ed è er responsabel per la didactica al Technorama ch'è in dals pli gronds centers da la scienza en l’Europa. Plinavant è il fisicher sursilvan er vice-directur dal Technorama e responsabel per la didactica.

video
Quai è Armin Duff
Or da Uffants dals 08.01.2024.
laschar ir. Durada: 2 minutas 48 Secundas.

Artitgels legids il pli savens