Emprim hotel ecologic da la Svizra a Vuorz
In dals piuniers da l’ecologia en il Grischun è Gallus Cadonau. Sco cunterpaisa ad in turissem exagerà en noss vitgs e vischnancas vul el porscher in’alternativa. Cun la corporaziun Quater Fegl realisescha el l’emprim hotel ecologic da la Svizra, l'hotel Ucliva a Vuorz. Il Telesguard rapporta 1984 da l’innovaziun en il sectur da la gastronomia.
Il pader cun ideas nunconformistas
In avantgardist en chaussa ecologia è stà pader Flurin Maissen (1906-1999) da la claustra da Mustér. En ses exil a Rumein/Degen ha el experimentà cun rauba da tut il gener. Da l'energia solara sin tetg fin tar implants cun gas biologic.
Tutta rauba organica, era lavadiras, san ins duvrar per producir biogas.
Il Balcun Tort ha discurrì 1979 cun il pader davart sias invenziuns en chaussa ecologia e biologia.
La cultira da puma en Tumleastga
Gia en il 19avel tschientaner vegniva la puma da la Tumleastga titulada sco la megliera puma en Svizra. Ina renaschientscha da quella puma hai dà la fin dals onns 1980 cun sustegn dal pur da bio e politicher Andrea Hämmerle. Ina exposiziun a Scharans ha gì l’intenziun da salvar la cultura da puma en Tumleastga. Sco il Telesguard rapporta è la finamira stada quella da producir en l'avegnir la puma en Tumleastga a moda biologica.
Revitalisar enstagl da betunar
Ils territoris d’ogna sper flums ed auals han patì ils onns da la conjunctura auta. Blers letgs da flums natirals èn vegnids rectifitgads e betunads. Il Telesguard mussa 2001 co il flum En sper Strada en Engiadina Bassa è vegnì revitalisà. Angelo Andina da la gruppaziun Allianza da las Alps discurra d’in svilup persistent per la regiun.
Purs midan sin la producziun biologica
La fin dal millenni vegn l’agricultura en Svizra en las stretgas. La raschun è la globalisaziun che smanatscha cun l’avertura dals cunfins per l’import da victualias da l'exteriur. Blers purs dal Grischun vesan lur avegnir en la producziun biologica. Il Telesguard ha visità 1992 in dad els en stalla.
Ervas legalas enstagl cuntrabanda cun café
Las valladas talianas en il sid dal Grischun stattan economicamain sin chommas falombras. Blera glieud profitava pli baud da la cuntrabanda illegala cun café. Ils onns 1980 han purs entschet a cultivar ervas a moda biologica. 10 onns pli tard rapporta il Telesguard che radund 25 famiglias vivan per part da las entradas cun il commerzi d’ervas biologicas.
RR Archivar recumonda 11:15