Siglir tar il cuntegn

Header

audio
Malinclettientschas - podcast da malchapientschas tranter idioms
Or da Actualitad dals 04.05.2020.
laschar ir. Durada: 5 minutas 31 Secundas.
cuntegn

In podcast Davart las malchapientschas tranter ils idioms

Malinclettas valladras e malcapientschas sursilvanas – quai dat il podcast «MALINCLETTIENTSCHAS» cun Lucia Parolini e Ronja Muoth.

En il podcast «MALINCLETTIENTSCHAS» discutan Lucia Parolini e Ronja Muoth a moda e maniera lucca da problems che mintga RumantschA enconuscha: Discurrer cun insatgi d’in auter idiom. Tge malchapientschas e legras situaziuns che quai sa dar, udis vus en quest podcast.

En las emprimas episodas vai per malchapientschas tranter Sursilvans e Valladers. Pli tard en il podcast vegnan era ils auters idioms tractads, ensemen cun giasts surmirans, sursilvans, jauers e puters.

Bun divertiment!

Episoda I: En sortida

En l’emprima episoda da noss podcast vai per las malchapientschas ch’i sa dar, sch’ins va en sortida cun in Vallader ed ina Sursilvana.

Perquai prendain nus Vus ina notg en sortida e mussain tge leghers muments ch'i po dar pervia da la lingua.

Sch’in Vallader discurra da «far sü üna», patratga la Sursilvana vi da tut insatge auter – la soluziun udis en il podcast!

audio
Episoda I: En sortida
ord MALINCLETTIENTSCHAS dals 03.05.2020.
laschar ir. Durada: 6 minutas 27 Secundas.

Pleds en episoda I

Avrir la box Serrar la box

sursilvan - vallader

sentupar - s'inscuntrar

il marcau - la cità

far ina tescha - far sü üna

la gervosa - la biera

tup - tottel

saltar - ballar

il resti - la büschmainta

mitgiert - trid

il tapet - la plüma

Episoda II: En il mintgadi

En la segunda episoda dal podcast «MALINCLETTIENTSCHAS» vai per las malchapientschas ch’i dat en il mintgadi, sch’ins discurra cun insatgi da l’Engiadina/Surselva.

Tranter auter discutain nus sur dals confamigliars, tge che ha grond potenzial da conflict.

Taidla sez!

audio
Episoda II: En il mintgadi
ord MALINCLETTIENTSCHAS dals 03.05.2020.
laschar ir. Durada: 7 minutas 5 Secundas.

Pleds en episoda II

Avrir la box Serrar la box

sursilvan - vallader

marviglius - bondrius

la plonta - il bös-ch

il tat / la tatta - il bazegner / la nona

il basat / la basatta - il tat / la tatta

igl urat / l'uratta - il basat / la basatta

igl aug - il barba

l'onda - la tanta

zercladur - gün

fanadur - lügl

igl/la emprendistA - il/la giarsunA

Vus - El/Ella

igl augsegner - il ravarenda

mo - be

Episoda III: Pleds curius

En la terza episoda ha mintgina da nus elegì in pèr pleds ch’ella chatta curius en l'auter idiom. Daco che quel pled è curius e co mintgina chapescha quel discutain nus en questa episoda.

Sco per exempel: schubergiar la buis vs. pulir/nettegiar il schluppet.

Per dapli, cliccar qua!

audio
Episoda III: Pleds curius
ord MALINCLETTIENTSCHAS dals 03.05.2020.
laschar ir. Durada: 8 minutas 57 Secundas.

Pleds en episoda III

Avrir la box Serrar la box

sursilvan - vallader

magliar - mangiar

il til - il cortegi

schubergiar - pulir

il crefli/mam - papà

la taglia - la imposta

la buis - il schluppet

mazzar - coppar

la stizun - la butia

il padrin - il pin

la madretscha - la mima

Episoda IV: Voss pleds surmirans

En questa episoda discurran Lucia Parolini e Ronja Muoth ensemen cun la Surmirana Lea Spinatsch sur dals pleds che vus avais tramess a RTR. Daco che «pender si umans» u «far momas» ha potenzial da conflict, udis en la quarta episoda.

Bun divertiment.

audio
Episoda IV: Voss pleds surmirans
ord MALINCLETTIENTSCHAS dals 10.05.2020.
laschar ir. Durada: 11 minutas 43 Secundas.

Pleds en episoda IV

Avrir la box Serrar la box

surmiran - sursilvan - vallader

Tschaulauers

igl uman - igl umbrival - la tenda

la moma - il crefli - la pastina

igl casc - la capellina - la chaplina

igl pup - il pop - il poppin

igl flup/la fluppa - igl amitg/l’amitga - il marus/la marusa

la puscha - la miscalca - la puscha

la clocca - la butteglia - la butiglia

Episoda V: Voss pleds jauers

En la tschintgavla episoda vai per il jauer da la Val Müstair e quai er puspè cun in giast, numnadamain cun Livio Foffa. Il creschì e las duas giuvnas discurran davart «il temps, temp, taimp, e l'aura» ed anc bler dapli – ma tadlai sezs!

audio
Episoda V: Voss pleds jauers
ord MALINCLETTIENTSCHAS dals 17.05.2020.
laschar ir. Durada: 15 minutas 30 Secundas.

Pleds en episoda V

Avrir la box Serrar la box

jauer - sursilvan - vallader

la pumpa - la caultscha suten - la chotscha suot

la pumpasina - la ballabeina - la pizzalaida

il taimp - l’aura - l’ora

la verma/berma - la siarp - la serp

il culter - il teppi - il tapet

sgalopper - cuorer - cuorrer

tgütter/tschütter - mirar - guardar

salzers - calzers - s-charpas

i flocca - ei neiva - i naiva

la schuorsch - la miur - la mür

il fiausser - il pastur - il paster

taveller – tschintschar, discuorer, risdar, plidar - discuorrer

Episoda VI: Voss pleds sursilvans e puters

En la sisavla episoda èn perfin dus giasts da la partida - il Sursilvan Silvan Muoth ed il Puter Patrick Barros. E fertant che l’Engiadinais craja ch’in «truffel» saja ina bestga sursilvana, chapescha il Sursilvan, sch’el auda «i spüzza» insatge tut auter ch’il Ladin.

Fa in clic qua per l’entira episoda.

audio
Episoda VI: Voss pleds sursilvans e puters
ord MALINCLETTIENTSCHAS dals 24.05.2020.
laschar ir. Durada: 9 minutas 51 Secundas.

Pleds en episoda VI

Avrir la box Serrar la box

sursilvan - vallader/puter

la scadiola - la tazza, la coppina

la cozza - la cuverta

la cuschina - la chadafö

la tschitta - il splerin

la glimaia, il schnec - la lindorna

il schlogn - il tschic

ei toffa - i spüzza

il truffel - il mailinter, l’ardöffel

Episoda VII: Cuschinar

En questa episoda emprovan Lucia Parolini e Ronja Muoth da cuschinar insatge ensemen – pli simpel ditg che fatg! Fertant che Lucia pensa tar «pischada» vi da la tualetta, n’è Ronja anc adina betg segira, sch’ins mangia «culazchun» la damaun, a mezdi u la saira.

Bun divertiment.

audio
pp
ord MALINCLETTIENTSCHAS dals 31.05.2020.
laschar ir. Durada: 5 minutas 52 Secundas.

Pleds en episoda VII

Avrir la box Serrar la box

sursilvan - vallader

il solver - il püschain/la culazchun/la cruschina

il gentar/la marenda – il giantar

il legum - la verdüra

il cunti - il curtè

la cazzetta - la padella/il test

la pischada - il painch

la ribla - la carotta, la rischguelgua

la bluischa - la fava

la frestgera – ila frais-chera, il frischidèr

la savetscha - la furchetta

il taglier - il plat

il glas/il migiel - il magöl

il farbun - la fraja

la groma tratga - il latmilch

Episoda VIII: Blastemmas

En la davosa episoda vai per blastemmas/smaladicziuns. Lucia Parolini e Ronja Muoth discurran cun la linguista Anna-Alice Dazzi. Ellas van suenter a dumondas sco: Daco duvrain nus animals per blastemmar? U daco dattti uschè bleras blastemmas per dunnas, ma betg per umens? E daco datti blastemmas curiusas sco per exempel “ti macarun” u “ti chanster”?

Ma tadlai sezs!

audio
pp
ord MALINCLETTIENTSCHAS dals 05.06.2020.
laschar ir. Durada: 16 minutas 29 Secundas.

RTR actualitad 07:00

Artitgels legids il pli savens