Marella - Sumsumar, sfruschar e sautar: l’univers dad Evelina Cajacob
Paucas artistas grischunas van lur via cun tanta perseveranza sco Evelina Cajacob. Ussa deditgescha il Museum d’art dal Grischun ina retrospectiva a la Sursilvana.
Evelina Cajacob è ina da las emprimas artistas grischunas che ha cumenzà a lavurar cun ils pli differents meds: dissegn, objects, videos, e mintgatant er cun la lingua. Ussa mussa il Museum d’art dal Grischun a Cuira ina retrospectiva da sia ovra dals ultims 30 onns. Igl è l’emprima exposiziun en il Grischun che preschenta l’art da la Sursilvana a moda uschè extendida.
L'artista
Evelina Cajacob, naschida 1961, è creschida si a Sumvitg. Da l’onn 1988 fin 1993 ha ella studegià art a l’Escuela superior de Bellas Artes «Escola Massana» a Barcelona. Las ovras da Cajacob èn vegnidas preschentadas en museums e galarias en Svizra ed en l’exteriur. Ella ha er realisà lavurs durant residenzas d’art a Paris, Potsdam e Vienna. Oz viva Cajacob a Malans, ses atelier sa chatta a Cuira.
Da la decoraziun a l'irritaziun
Tar sias lavurs las pli caracteristicas tutgan ils dissegns filigrans da rispli. L’inspiraziun prenda Cajacob savens da texturas da la natira: da guauds, tailas-filien u flurs. Ella na vul però betg simplamain mussar la bellezza dal mund. Ils dissegns restan savens imperfetgs ed abstracts, u irriteschan entras las dimensiuns che varieschan tranter pitschnas skizzas ed ovras spaziusas ch’emplainan entiras stanzas.
Maletg
1 / 8
Legenda:
Evelina Cajacob davart ils muments da repetiziun en ses art: «En la vita sa repetan bleras chaussas. Mintga di levan ins puspè.»
RTR / Donat Caduff
Maletg
2 / 8
Legenda:
L'artista en il Museum d'art dal Grischun mez mars, paucs dis avant ch'il museum ha stuì serrar las portas al public. La retrospectiva era gia bunamain pronta per il public.
RTR / Donat Caduff
Maletg
3 / 8
Legenda:
Vista dad ina sala d'exposiziun pronta per il public. Ils sumbrivals èn da tschaira. Per cletg haja il museum buns tecnicists, manegia l'artista.
MAD / Museum d'art dal Grischun
Maletg
4 / 8
Legenda:
Quest dissegn da la seria «Miu curtin» (2015) gioga cun l'abstracziun da furmas enconuschentas da la natira.
MAD / Evelina Cajacob
Maletg
5 / 8
Legenda:
I na va betg per simplamain crear ovras en roms. L'artista surpassa gugent ils cunfins dals mediums. E tar lavurs vid las paraids dat l'artista mintgatant colur surora.
MAD / Museum d'art dal Grischun
Maletg
6 / 8
Legenda:
«HandArbeit» (2010) è forsa la lavur la pli iconica dad Evelina Cajacob. In video mussa dus mauns che faudan ensemen sientamauns en in loop infinit - projectà sin ina maisa cun sientamauns reals.
MAD / Evelina Cajacob
Maletg
7 / 8
Legenda:
«In omagi a las dunnas da quest mund» saja la lavur «Il paun da mintgadi» (2011/12). In video da far paun vegn projectà sin ina stgadella che sumeglia al planet terra.
MAD / Evelina Cajacob
Maletg
8 / 8
Legenda:
«BergZeichen» è ina lavur da video che l'artista ha realisà l'onn 2017 cun sugas d'alpinists per l'exposiziun autalpina en la Bregaglia «Arte Albigna».
MAD / Evelina Cajacob
Betg simplamain mussar lavurs dal tegnairchasa
Mintgatant vegnia ella reducida sin il tegnairchasa, di l’artista. Lavurs da chasarinas chattan ins adina puspè en ses videos: saja quai cun far paun u faudar sientamauns. Er qua valia la paina da tschentar en dumonda l’evident: Ils videos èn cumbinads cun objects reals sco stgadellas u maisas che servan sco surfatschas da projecziun per ils films. Qua tras creescha l’artista muments d’irritaziun da valur universala sur dal gir dal mund.
Bufatg, dentant radical
En il discurs cun Evelina Cajacob pon ins survegnir l’impressiun d’ina artista bufatga che guntgescha pli gugent il grond manaschi. Percunter lubescha l’artista entras sias ovras in vast access intuitiv a sia persunalitad – ina persunalitad inspirada da bleras regurdientschas er da sia uffanza a Sumvitg. Da quest fundus destillescha l'artista singuls muments ed envida il contemplader da daventar conscient da quai che tegna ensemen il mund: circulaziun, repetiziun, destrucziun e creaziun.
