Siglir tar il cuntegn

Header

audio
Pled sin via da Lucia Wicki-Rensch
Or da Vita e cretta dals 14.08.2022. Maletg: RTR, MAD
laschar ir. Durada: 3 minutas 56 Secundas.
cuntegn

Pled sin via La catedrala sut las plontas da Mangrovia

Gest entuorn quei temps viers miez d’uost haiel jeu per biars onns astgau accumpignar ina persuna fetg impurtonta dal Sudan duront sias visetas en Svizra. Per l’emprema gada ei quei stau ils 15 d’uost el Grischun nua ch’el, il portavusch da siu pievel sudanes smanatschau metteva avon la situaziun zun dramatica, aunc oz – 8  onns suenter l’independenza dal Sudan dil Sid – e defendeva ils dretgs umans.

Il cuors da sia veta ha fatg gronda impressiun a mi. Surtut cura ch’el raquintava che en sia tiara sesanfla sia catedrala ora en la natira sut las plontas da Mangrovia. Quei era il cass cura ch’el festivava la solemna fiasta da Nossaduna d’uost «ascensiun» sin ils cuolms dal monti Nuba, ina zona dispiteivla, in territori contestaus, cumbattius denter il regime da Khartoum e l’armada da liberaziun dil pievel sudanes (SPLM). Leu viva in pievel en gronda paupradad. En siu uestgiu d’origin en la capitala da Karthoum haveva el ina biala e gronda catedrala, da leu ha el stuiu fugir en exil per 17 onns e buca astgau turnar anavos pli, ed aschia era stuiu desister dalla sepultura da ses geniturs per prighel da vegnir assassinaus.

Lur ceremonias religiusas, lur messas solemnas vegnevan festivadas sut tschiel aviert. Il sulet schurmetg dil ferm sulegl african eran las plontas da Mangrovia.
Autur: Lucia Wicki-Rensch

Siu engaschi per siu pievel ha purtau el en contact cun numerus guvernaturs europeans ed americans nua ch’el cun gronda curascha fageva attends sin la situaziun dramatica da quella etnia fetg discriminada: il pievel del Monti Nuba el Sudan. Quei pievel che consista ord Nuer, Dinka ed ils Nubas. Buca da scumbigliar cun ils Nubiers ch’ins anfla oz el sid dall’Egipta ed era el Sudan. Mo nua sesanfla quella regiun che vegn numnada il Monti Nuba. E co savein nus metter avon il territori dil Monti Nuba? Quel ei cirdumdaus da cuolms sin ina altezia da biabein 1000 meters sur mar, 140 km lunghezia e 70 km largezzia.

Ch’el astgava esser mintgamai entuorn ils 15 d’uost, pia alla fiasta da l’ascensiun da Maria, cun nus en Svizra era per el ina fetg gronda honur e consolaziun en sia situaziun fetg difficila. Cuquei ch’el haveva defendiu ses fideivels avon biaras instituziuns internaziunals che s’occupeschan dils dretgs humans. Quei plascheva buca al regime ed aschia era sia veta en prighel. Siu pievel muncava ad el zun fetg. La cultura dil pievel Nuba va per svanir. Igl ei in pievel zun mudest che semussava el costum dad Adam ed Eva era en las ceremonias religiusas. In pievel che parta tut in cun l’auter: il paun da mintgadi, il plascher cura ch’ei deva ina naschientscha ed era la tristezia muort bumbardaments, munconza dalla maglia sco era da medischinas. Lur ceremonias religiusas, lur messas solemnas vegnevan festivadas sut tschiel aviert. Il sulet schurmetg dil ferm sulegl african eran las plontas da Mangrovia. Igl uestg raquintava loschamein adina puspei, mia catedrala sesanfla ussa sut las plontas da Mangrovia.

RTR 18.08.2022 Vita e cretta

Artitgels legids il pli savens