Siglir tar il cuntegn

Header

video
in'aventura americana - in roadmovie
Or da RTR dals 06.03.2023.
laschar ir. Durada: 25 minutas 9 Secundas.
cuntegn

Cuntrasts In'aventura americana – in roadmovie

Dapi onns sa fatschentan ils dus archivaris ed istorichers locals Tarcisi Hendry e Simon Derungs cun las aventuras dals emigrants rumantschs en ils Stadis Unids. Uss cun 70 e 73 sa mettan els sez sin il fastizs dals Tuatschins e Lumnezians ch’èn emigrads avant 100 onns en l’America.

Inscunter cun la parentella Hendry e DeRung

Tarcisi Hendry sco era Simon Derungs rimnan ed archiveschan dapi onns brevs dad emigrads Tuatschins e Lumnezians en ils Stadis Unids. Là eran els dentant anc mai stads. Uss per il film «In’aventura americana» han els fatg quest pass ed èn sgulads vis sur mar.

Igl è spezial d'entupar en l’America ina persuna che porta il medem num sco jau.
Autur: Simon Derungs archivari ed istoricher local da la Lumnezia
video
Il roadmovie tut aparti - «In'aventura america»
Or da Telesguard dals 06.04.2023.
laschar ir. Durada: 4 minutas 26 Secundas.

Sin lur viadi da Chicago vers Badus en il sid da Dakota visitan els pliras famiglias da descendents rumantschs. Mintga scuntrada è unica, quellas cun l’atgna parentella sa chapescha spezialmain nunemblidaivlas. Uschè han els la chaschun da sa inscuntrar cun fragliuns da lur tats che han fatg avant decennis la valisch per bandunar lur patria.

Simon Derungs mit seiner Verwandschaft.
Legenda: Simon Derungs (terz da dretga) cun sia parentella DeRung a Lino Lakes, Minnesota. Manuela Morgenthlaer

Gervosa cun ragischs da Trun

Stillwater, in lieu nua che blers emigrants rumantschs han fadià lur emprima paja en la nova patria. Da lezzas uras han la famiglia Wolf da Trun fundà ina bieraria e stgaffì bleras plazzas da lavur. Pervia da la prohibiziun ha Joseph Wolf stuì serrar la bieraria. Oz producescha ina descendenta puspè gervosa cun ragischs da Trun. Tarcisi Hendry e Simon Derungs n’avessan mai pensà ch’els baivian in di a Stillwater biera cun il num Wolf.

Lake Badus

Enconuschent è il Piz Badus sisum la Surselva. Dentant datti en il sid da Dakota in district che ha num Badus ed il lai che porta il medem num. Il lieu è vegnì fundà d'ina colonia svizra, ils blers da questa colonia eran Sursilvans.

Nus avain chattà bleras schlattainas rumantschas: Huonders, Wielands, Mugglis, Beers, Simonets, ed ina massa Schlossers.
Autur: Tarcisis Hendry archivari ed istoricher local Tujetsch
audio
«In'avertura americana» Discurs cun Manuela Morgenthaler
ord Actualitad dals 04.04.2023. Maletg: Manuela Morgenthaler
laschar ir. Durada: 10 minutas 1 Secunda.

Sin il santeri – il davos lieu dal viadi dals dus istorichers locals en ils Stadis Unids – chattan els craps fossa cun schlattainas rumantschas: Berther, Cajacob, Derungs, Giossi, Deragisch, Tuor e Wolf.

Tarcisi Hendry und Simon Derungs auf dem Friedhof  des Distriks Badus..
Legenda: Tarcisi Hendry e Simon Derungs sin il santeri dal district Badus. RTR

Or da l'archiv

audio
Marella (2010): Emigrants tujetschins en l'America
ord RTR Audio dals 01.01.2010.
laschar ir. Durada: 30 minutas 25 Secundas.

RTR Cuntrasts

Artitgels legids il pli savens