Siglir tar il cuntegn

Header

video
L’assassin grischun e la revoluziun
Or da Cuntrasts dals 14.05.2023.
laschar ir. Durada: 25 minutas 54 Secundas.
cuntegn

Cuntrasts L'attentader grischun – L'affera Moritz Conradi

Avant 100 onns procura in attentat a Losanna per ina crisa statala tranter la Svizra e la Russia – la culpa è il randulin grischun Moritz Conradi. Sia famiglia era crudada en pitgira causa la Revoluziun russa, e per vendetga mazza Conradi ils 10 da matg 1923 il diplomat russ Vazlav Worowski.

Igl è in'istorgia sco or d'in roman criminal u thriller politic, l'istorgia da l'attentat da Moritz Conradi. Il cas aveva procurà en ils onns 1920 per lingias grassas en la pressa internaziunala e per gronds virivaris diplomatics. Ma oz, 100 onns suenter l'omicidi, para l'affera Conradi bunamain emblidada.

Polizeifoto mit dem toten Worowsy im Hotelrestaurant.
Legenda: Ils 10 da matg 1923 sajetta Moritz Conradi en l'hotel Célin a Losanna il diplomat russ Vazlav Worowski Archiv da polizia dal chantun Vad

Il film «L'attentader grischun e la revoluziun»

Avrir la box Serrar la box

En occasiun da centenari da la Revoluziun Russa aveva RTR e la SRG SSR collavurà il 2017 per in film documentar davart quest cas istoric.

L'autura independenta Helen Stehli Pfister è casualmain vegnida fatga attenta sin l'Istorgia da Moritz Conradi, ed è vegnida intimada da far in film documentar. Suenter emprimas retschertgas n'ha Conradi betg pli laschà liber l'autura da films documentars. Ella ha fatg lungas ed intensivas retschertgas, surtut a Petersburg. Là è Moritz Conradi numnadamain naschì e creschì en ina famiglia bainstanta oriunda d'Andeer. La fabrica da tschigulatta Conradi è stada in da las grondas en Russia. Ses avegnir pareva grondius. L'Emprima guerra mundiala e la Revoluziun russa han però fatg stremblir il mund da Moritz Conradi – enfin a la crisa statala.

In'uffanza en bainstanza

Moritz Conradi era creschì si a St. Petersburg en plaina bainstanza. Ses tat, pastizier ed oriund d’Andeer, ha fabritgà si cun success en Russia in'atgna fatschenta. Ma tut il possess sballuna suenter la Revoluziun russa il 1917, insaquants confamigliars vegnan mazzads, auters vegnan da scappar. Moritz Conradi returna cun 25 onns en Svizra ed engira vendetga.

L'attentat ed in process politic

Fotografia da Moritz Conradi en alv e nair en profil e frontal
Legenda: Maletg da polizia da Moritz Conradi 1923 Archiv da la polizia dal chantun Vad

Ils 10 da matg 1923 sajetta el a Losanna Vazlav Worowski, in diplomat sovietic d’aut rang e persuna da confidenza da Lenin. Conradi sa lascha arrestar, confessa il murdraretsch e vegn avant tribunal l'atun 1923. Ma il process è in scandal: Ina dretgira da giuraders declera Conradi per innocent. La giuvna Uniun sovietica è indignada ed interrumpa tut las relaziuns cun la Svizra. Varga 20 onns pateschan l’economia e la politica exteriura svizra da quest attentat e sia sentenzia. Conradi sez mora il 1947 a Cuira, segnà dal alcoholissem.

RTR Cuntrasts 17:25

Artitgels legids il pli savens