Dapli da Conradi
Igl è in'istorgia sco or dad in roman criminal u thriller politic, l'istorgia dal attentat da Moritz Conradi. Il cas aveva procurà en ils onns 20 per lingias grassas e viriveris diplomatics. Ma oz, 100 onns suenter la Revoluziun Russa, para l'affera Conradi bunamain emblidada.
In'uffanza en bainstanza
Moritz Conradi era creschì si a Petersburg en plaina bainstanza. Ses tat, pastizier ed oriund d’Andeer, ha fabritgà si cun success en Russia in atgna fatschenta. Ma tut il possess sballuna suenter la Revoluziun Russa, insaquants confamigliars vegnan mazzads, auters vegnan da scappar. Moritz Conradi, in giuven da var 20 onns, vegn en Svizra ed engira vendetga.
-
Bild 1 von 7. Moritz Conradi è naschì als 10 da zercladur 1896 a Petersburg, sco figl da geniturs bainstants. Bildquelle: RTR / Cuntrasts.
-
Bild 2 von 7. Ils Conradis e la revoluziun. La Revoluziun Russa dal 1917 destruescha era la vita da la famiglia russ-svizra dals Conradi a Petersburg. Bildquelle: RTR / Cuntrasts.
-
Bild 3 von 7. La datscha dals Conradis. En il temps da l’uffanza da Conradi e da giuventetgna regia anc il zar Nicolaus II en l'imperi russ. Ils Conradis fan savens vacanzas en lur datscha. Bildquelle: RTR / Cuntrasts.
-
Bild 4 von 7. La brev da confess. Curt avant il murdraretsch al diplomat sovietic Worowski scriva Conradi anc ina brev da confess – ina reinscenziun en il film «L'assassin grischun e la revoluziun». Bildquelle: RTR / Cuntrasts.
-
Bild 5 von 7. Ils davos onns en Grischun. Ses davos onns ha l'attentader vivì en il Grischun. El n'ha betg gì agens uffants, la poppa sin bratsch è sia nezza Sigrid. Moritz Conradi è mort dal 1947 a Cuira. Bildquelle: RTR / Cuntrasts.
-
Bild 6 von 7. L'experta en l'affera Conradi. Annetta Caratsch s'ha occupada en sia dissertaziun «L'affera Conradi» da l'attentader, da l'istorgia e las consequenzas da l'attentat e dal process encunter Conradi. Bildquelle: RTR / Cuntrasts.
-
Bild 7 von 7. La nezza sa regorda. Sigrid Schlegel-Conradi, la nezza da Moritz Conradi, sa regorda dal temp che ses basat era emigrà sco pastizier en Russia. Bildquelle: RTR / Cuntrasts.
L'attentat ed in process politic
Ils 20 da matg 1923 sajetta el a Losanna Wazlaw Worowski, in diplomat sovietic d’aut rang e persuna da confidenza da Lenin. Conradi sa lascha arrestar, confessa il murdraretsch e vegn avant tribunal l'atun 1923. Ma il process è in scandal: Ina dretgira da giuraders declera Conardi per innocent. La giuvna Uniun sovietica è indignada e rumpa giu tut las relaziuns cun la Svizra. Varga 20 onns pateschan l’economia e la politica exteriura svizra dal attentat. El sez mora 1947 a Cuira, segnà dal alcoholissem.
Il film «L'attentader grischun e la revoluziun»
Quest onn 2017 vegn commemorada en diversas occasiuns da la Revoluziun Russa dal 1917. En occasiun da quel centenari han RTR e la SRG SSR collavurà per in film documentar davart quest cas istoric.
L'autura independenta Helen Stehli Pfister è casualmain vegnida fatga attenta sin l'istoriga da Moritz Conradi, ed è vegnida intimada da far in film documentar. Suenter emprimas retschertgas n'ha Conradi betg pli laschà liber l'autura da films documentars. Ella ha fatg lungas ed intensivas retschertgas, surtut a Petersburg. Là è Moritz Conradi numnadamain naschì e creschì en ina famiglia bainstanta oriunda d'Andeer. La fabrica da tschigulatta Conradi è stada in da las grondas en Russia. Ses avegnir pareva grondius. L'Emprima guerra mundiala e la Revoluziun Russa han però fatg stremblir il mund da Moritz Conradi - enfin a la crisa statala.
RR actualitad mezdi 11:00 / Cuntrasts SRF1 05.03.2017