«I vegn mintgadi saira», di bain il chargiader Peter Meier da la Viafier retica da sia lavur per il transport d’autos dal Vereina. Ils 19 da favrer è questa calma dentant stada pli che necessaria: Tras il tunnel dal Vereina èn passads quel di 2'086 vehichels da Claustra en il nord direcziun l’Engiadina Bassa en il sid – e 2'139 en l'autra direcziun.
In di da nar – in di cun auta tensiun
Sper la segirtad è la stabilitad da l’urari la pli auta maxima – adina, er durant dis da record sco quels da mez favrer. Per che quella stabilitad saja garantida, cumbatta il schef dal transport d’autos Simon Rohner ensemen cun
- 9 chargiaders da tren,
- 6 cassieras,
- 6 persunas da la Securitas
- e 7 cadets da traffic a Selfranga e Sagliains
cunter il temp e l’aura. E cunquai che tut penda ensemen cun tut, èn er anc ina dunsaina maschinists e la centrala da gestiun a Landquart da la partida.
Il motto dal schef dal transport è perquai er cler:
Mo cun quietezza – uss chatschar na gida nagut.
Ils 19 da favrer han ellas ed els guardà che 4'225 vehichels rivian tranter las 05:05 e las 00:40 cun sis trens d’auto (normalmain mo quatter, ma durant tals dis sis) en temp util dad ina a l’autra vart da la muntogna e che la rait da tren, inclusiv quatter trens da persunas, na dettia betg ensemen.
Acziun ed en acziun al Vereina
-
Bild 1 von 8. In di da nar . Ils 19 da favrer 2022 a Selfranga, il portal nord dal tunnel dal Vereina. Bildquelle: RTR.
-
Bild 2 von 8. Da tutt’ura l’ura en mira. Simon Rohner è il schef dal transport d’autos al Vereina. Bildquelle: RTR.
-
Bild 3 von 8. Mantegnair la survista. Quatiers gida ina rait da cameras. Bildquelle: RTR.
-
Bild 4 von 8. Ils dad in franc mess en lingia. Annalies Bulfoni a la cassa dal Vereina a Sagliains è bain preparada. Bildquelle: RTR.
-
Bild 5 von 8. 4'225 vehichels en 1 di. Quai è stà il traffic dals 19 da favrer al Vereina. Bildquelle: RTR.
-
Bild 6 von 8. Basta ch’i giaja spert . Monika Eggimann tegn la survista en il bistro a Selfranga. Bildquelle: RTR.
-
Bild 7 von 8. Adina puspè da viadi tras il Vereina . Curdin Lareida è manischunz da tren da la Viafier retica. Bildquelle: RTR.
-
Bild 8 von 8. La vart dal sid. Sagliains ha num la staziun sid dal tunnel dal Vereina en l'Engiadina bassa gist sper Lavin. Bildquelle: RTR.
Cun chargiar trens d’autos quinta mintga minuta: In retard da manevrar cun autos u camiuns po spert avair consequenzas per l’entira rait da tren. Ils viadis tras il Vereina èn planisads minuziusamain. Be uschia po vegnir garanti che radund sis trens d’auto e quatter trens da persunas rivan ad uras tras il tunnel.
Perquai na vegnan betg be ils trens chargiads minuziusamain, ma er la plazza da spetga vegn gestida exactamain – tranter auter da Gian Reto Cantieni che coordinescha las lingias dals autos ed ha adina puspè da far cun in, cun il frain a maun:
Gea, gea – quest frain a maun. Adina quest coga frain a maun!
I na quintan dentant betg be las minutas, ma er ils centimeters: Per che las colonnas sa reduceschian uschè svelt sco pussaivel han da vegnir chargiads ils trens uschè bain e da stretg sco pussaivel. Dapli autos sin il tren, pli svelt ch’i va.
«Far il tischlen» – l’art secret al Vereina
Anc in zic, anc in zic – bun!» – «Dapli, dapli, dapli---» – «Stop!
Quai enconuscha mintgina u mintgin ch'è gia passà tras il Vereina: Noziuns che tutgan tar il vocabulari da standard per tgi che chargia autos sin ils trens al Vereina. «Tischlen» ha quai num qua – precis uschia sco tar la BLS, la Bern-Lötschberg-Simplon-Bahn.
Là han numnadamain ils collavuraturs e las collavuraturas da la Viafier retica emprais avant onns, co ch’igl è da plunar autos sin trens, apunta «far il tischlen».
«Far il tischlen» – els èn ils maisters
-
Bild 1 von 6. Adina servetschaivel, er cun «far il tischlen» . Gian Reto Cantieni coordinescha las lingias da spetga a Selfranga, en il nord. Bildquelle: RTR.
-
Bild 2 von 6. «Tischlen», ma cun calma . Daniel Hobi sa che hectica fa be vegnir gnervus tuts. Bildquelle: RTR.
-
Bild 3 von 6. In dals maisters da «far il tischlen». Jon Müller sa co chargiar trens d’autos. Bildquelle: RTR.
-
Bild 4 von 6. Agid dals cadets da Cuira. En set sustegnan ellas ed els ils chargiaders da tren cun parter en las lingias da spetga. Bildquelle: RTR.
-
Bild 5 von 6. Saira vegni adina . Peter Meier è profi er durant in di da stagiun auta. Bildquelle: RTR.
-
Bild 6 von 6. Tar mintga tren èsi necessari da chargiar bain. Er il schef Simon Rohner sto esser maister dal «tischlen». Bildquelle: RTR.
Ils Cuntrasts dad in di da nar: Cun Annelies Bulfoni, Jon Müller, Simon Rohner, Daniel Hobi, Gian Reto Cantieni, Monika Eggimann, Curdin Lareida e Peter Meier ed il coga frain a maun, ina locomotiva che ha dà si il spiert propi en il faus mument, minutas e centimeters che quintan, ina mar dad autos ed ina schurma da persunas che stuvevan spetgar e n'avevan tuttina betg nauscha luna, e natiralmain – «come on, come on – stop!» – «far il tischlen» en las pli diversas variantas.