La notg sin mesemna èn ils Stadis Unids e cun els probablamain era diversas autras parts dal mund stads a guardar televisiun: Il duel dals dus candidats per il vicepresidi, il republican J.D. Vance cunter il democrat Tim Walz, ha gì anc dapli impurtanza che uschiglio – cunquai ch’ils dus che cumbattan per il presidi, il republican Donald Trump e la democrata Kamala Harris, na vegnan cun gronda probabilitad betg pli a sa duellar ina segunda giada davant ils egls da la naziun.
Il cumbat electoral 2024 è extraordinari
En mintga cumbat electoral per il presidi sajan ils Stadis Unids sco en ina fevra, declera Claudia Franziska Brühwiler. Quai haja constatà gia il scienzià franzos Alexis de Tocqueville tar ses viadi en ils Stadis Unids il 19avel tschientaner.
Tuttina, di la professuressa per pensar politic american e per cultura a l’Universitad da Son Gagl, saja quest cumbat electoral anc pli extraordinari:
Quest onn avain nus fitg blers «firsts», muments extraordinaris en in cumbat electoral, sco duas emprovas d’attentat e la midada da candidats. En qust senn vegnan tschertas regularitads, vi da las qualas che nus eran sa disads dapi la fin dal 20avel e natiralmain en ils cumbats electorals dal 21avel tschientaner, sco las debattas u era la uschenumnada «october surprize», nua ch’ina vart chava ora merda da l’autra, in zic obsoletas – sin basa da tut quai ch’è gia capità.
Er ils duels televisivs tranter ils candidats per il presidi na seguan questa giada betg a las regularitads usitadas:
Nus avain bain vesì ina debatta, ma i na dat betg ina segunda. Normalmain datti anc ina segunda e perfin ina terza, ma quai ans vegn refusà sco i para. L’unic sin quai che nus savain ans sa legrar è ina per il vicepresidi e per il rest avain dad ans tegnair ferm (anschnallen) ed esser spanegiads.
Ils Stadis Unids, Dieu e la bibla
Cun tutgar il puls als Stadis Unids en la fevra dal cumbat electoral dat en egl in element central da la politica americana – la rolla da la religiun tar las elecziuns. Ina rolla, che la Vita e cretta tematisescha trasor quest onn cun in sguard sin intginas da las elecziuns che han lieu il 2024 en il mund.
En ils Stadis Unids è Dieu omnipreschent. Sin ils dollars stat «In God we trust» ed a la fin da mintga discurs politic da vaglia tutga la furmla «God bless America».
Sper Dieu e la religiun na para da manar speravia nagina via, di Claudia Franziska Brühwiler:
L’America è simplamain, e quai stgatschain nus savens, respectivamain n’èsi betg conscient a nus, sin in auter continent quai che reguarda la religiusadad. Nus avain savens l’impressiun che l’America saja sco l’Europa dal Vest. Gist sch’i va per religiusadad è l’America en sasez tut autra.
Tut tenor enquista schessan en ils Stadis Unids tranter 41 fin 55% da la glieud che religiun haja ina auta valur en lur vita. En l’Europa dessi valurs sumegliantas pir en pajais sco la Grezia, la Rumenia u la Moldavia. E perquai haja la religiun er in’auta valur en la vita politica, di la professoressa. En il cumbat electoral signifitgia quai tranter auter:
Sco candidat ston ins prest tematisar l’atgna religiusadad e l’atgna cretta. In sguard en l’istorgia mussa che nagin president ha admess dad esser ateist, er in pitgader sco Donald Trump betg. Er in, ch’ins dastga, sco uman divorzià pliras giadas, numnar pitgader, er el admetta dad esser crettaivel.
Resguardond la rolla centrala da la religiun daventa in’istorgia cun Donald Trump, quella dad el e si’atgna ediziun da la bibla, enina main scurrila e plitost consequenza logica da l’argumentaziun en tschertas parts da la vita politica dals Stadis Unids.
Era la cuntracandidata democrata, Kamala Harris, vegn tenor Claudia Franziska Brühwiler a dir anc qua e là ad occurrenzas en il cumbat electoral da sa sezza dad esser crettaivla. Fin uss n’haja ella anc betg fatg quai explicitamain. Quai haja da far cun il fatg ch’ella saja pir dapi curt temp en modus da cumbat electoral ed era cun quai ch’ella sa drizzia ad autras electuras ed electurs che Trump.