Ir a far cumpras, cun il tren, spassegiond en citad u perfin en ina ustaria nobla – e tut quai senza chalzers. Quel experiment fa la Marella. Durant dus dis esi scumandà da trair en soccas, stgalfins u chalzers. Cun quai fa la Marella part dad in trend. Cun la conscienza da sanadad creschenta n’è ir a pe blut gia daditg betg pli mo insatge per hippies. Anzi datti adina pli bleras sendas per ir a pe blut. Perfin ina vaira subcultura da persunas che van bunamain mo a pe blut tras la vita datti. Nairas uras da dar ina giada in’egliada engiu – sin noss pes.
Da chaminar a pe blut, quai è in sentiment da libertad. Jau sun bler pli attent per las conturas da la terra.
Per mintga pass porta il pe 1,3 giadas il pais dal corp. En il decurs da nossa vita ans portan ils pes var 100'000 kilometers – dapli che duas giadas enturn la terra. Las differentas parts dals pes adempleschan differentas funcziuns: Il chaltgogn serva sco stabilisatur, il pe mesaun procura per movibladad, il pe davant rudla giu, la planta-pe mitigescha.
Malgrà ch’ils pes prestan lavur greva, dain nus savens bler memia pauca attenziun ad els.
26 oss e numerus musculs, bindels e tarscholas fixeschan il pe e fan a medem temp vegnir el movibel. Pli pauc che quellas parts anatomicas dal pe vegnan muventadas e pli fitg ch'ellas degenereschan. Quai po favurisar defurmitads dals pes.
Savens èn gia persunas giuvnas pertutgadas da defurmitads dals pes, mo che quellas na fan anc nagins problems. Cura che l'uman è creschì or, èn las defurmitads generalmain irreversiblas. En in stadi avanzà san ellas era chaschunar mal il dies, als chaluns u auters mals corporals. Ins stuess intervegnir baud, ma quai n’interessa deplorablamain savens betg glieud giuvna.
Nus umans smatgain noss pes di per di en chalzers memia stretgs, memia dirs, nunadattads, savens er memia pitschens. Era quai po contribuir a las defurmitads dals pes. Ultra da quai èn oz blers chalzers mitigiads uschia ch'il pe sez na sto e na po gnanc pli prestar bler e na vegn uschia era betg trenà.
Jau hai udì pliras giadas ch'i saja d'examinar quanta influenza ch'ils chalzers da ballape hajan sin las numerusas blessuras al schanugl da ballapedistas. I dat anc paucs chalzers da ballape ch'èn fatgs per ils pes da las dunnas. Jau suppon che quai è segir in factur decisiv.
Perquai empruvain nus da trenar ils pes cun ir a pe blut durant dus dis, vegnin a savair in u l'auter detagl interessant dad in ortoped davart la sanadad dal pe, e laschain far ina massascha da las zonas da reflex dals pes. E – nus guardain quasi sin ils pes d’in um che chamina fitg savens a pe blut e sin quels d’ina ballapedista professiunala.