Guerra, laschar ir en ierta possess, furmaziun da clans, strapatsch sin il funs, problem da naschientschas – tut quai ha flaivlentà las dunnas.
Ma tge è schabegià avant 5’000 onns che quai dar e prender n’ha betg pli funcziunà? Tenor Carel van Schaik ha tut cumenzà cun la domiciliaziun dals chatschaders e rimnaders. Plaun plaunet è l’agricultura naschida. Sch’ins sa domiciliescha han ins insacura sias atgnas reservas. Ins n’è betg pli avisà sin tschel u tschella. Cura che l’agricultura è s’etablida ves’ins che las gruppas sa furman en singulas famiglias. Ellas han lur atgnas reservas e plaunet er l’agen funs. Sch’i dat possess privat lura datti spert quels ch’han dapli e quels ch’han damain. E facultad ston ins laschar ir en ierta. E tgi erta? L’emprim figl. Uschia ch’igl ha cumenzà a dar clans cun patriarcs ritgs a la testa e blers umens povers e tut las dunnas èn vegnidas martganzia.
A l’evoluziun èsi tuttina sche las dunnas survegnan uffants u betg.
La biologia n’è betg la culpa che las dunnas èn vegnidas suttamessas als umens, di Kai Michel, ch’è istoricher e scienzià da litteratura. Ma sut las novas circumstanzas da l’agricultura è la biologia tuttenina in aspect ch’ha influenza negativa sin las dunnas perquai che lezzas survegnan ils uffants. Nagin’influenza ha l’evoluziun. L’evoluziun è in process che schabegia. Tge che vegn furmà ni stgaffi è casualitad.
Chatschaders e rimnadras: la buna relaziun in tranter l’auter era l’assicuranza da vita.
