Da mintga dretg banc da fanestra svizzer straglischa in gerani en colurs da la bandiera svizra. Ma savevas Vus ch’il gerani sco flur svizra par excellence è oriundamain in migrant african?
Natiralisaziun dad in african – il gerani en Svizra
-
Bild 1 von 8. Quai che para svizzer tras e tras è en sasez pli che exotic – ils geranis derivan da l’Africa dal Sid. Bildquelle: Keystone.
-
Bild 2 von 8. «Noss geranium» – quai è il titel dal cudesch da Beat Hächler, directur dal Museum Alpin a Berna, che descriva l'istorgia da «nossa» flur naziunala. Bildquelle: Keystone.
-
Bild 3 von 8. Cotschen sco la bandiera svizra – la colur tradiziunala per il mar da geranis, che crescha en Svizra. Bildquelle: Keystone.
-
Bild 4 von 8. Ensasez ha num il gerani pelargonium – ma sut quel num è el enconuschent plitost tar ses fans, sco qua en in’exposiziun a Minca. Bildquelle: Keystone.
-
Bild 5 von 8. Tutga tar Berna sco il gerani sin banc fanestra – la fiera da geranis da Berna datti dapi il 1957. Bildquelle: Keystone.
-
Bild 6 von 8. Ferm e simpel da mulitplitgar – perquai è il gerani sa derasà spert sin il pajais, sco qua en l’Emmental. Bildquelle: Keystone.
-
Bild 7 von 8. In'odur da kitsch e bünzli – en ils onns 80 han ils geranis pers in pau fans. Bildquelle: Keystone.
-
Bild 8 von 8. Oz è il gerani puspè pli bainvesì – er tar la populaziun urbana, sco qua a Berna l’avrigl passà. Bildquelle: Keystone.
In’autra abitanta dals bancs fanestra è la negla engiadinaisa – unica mo en colur rosa sco il fil da pitg a crusch. Il fil datti strusch pli e las neglas, savevas Vus, che quellas n’èn betg be bellas, ma er custaivlas e ch’ellas vegnan perquai subvenziunadas en l'Engiadina Bassa?
Las vairas neglas engiadinaisas
-
Bild 1 von 8. Neglas exemplaricas – ina fanestra a Guarda. Bildquelle: MAD.
-
Bild 2 von 8. Las neglas engiadinaisas vairas – tenor Elisa Bonorand da la giardineria Müller. Bildquelle: MAD.
-
Bild 3 von 8. Las neglas engiadinaisas – raras e vairamain engiadinaisas plitost en rosa. Bildquelle: RTR, Isabelle Jaeger.
-
Bild 4 von 8. Actualmain han ellas be brumbels pitschens – e quai anc cun dus onns e mez. Bildquelle: RTR, Isabelle Jaeger.
-
Bild 5 von 8. Planta per planta – las neglas han da vegnir tgiradas cun premura. Bildquelle: RTR, Isabelle Jaeger.
-
Bild 6 von 8. Pir in onn veglias – Elisa Bonorand amez las neglas giuvnas. Bildquelle: RTR, Isabelle Jaeger.
-
Bild 7 von 8. Fastizs dal passà – Steivan Müller e la cultivaziun da neglas da ses bab. Bildquelle: RTR, Isabelle Jaeger.
-
Bild 8 von 8. Sustegn per tgi che cumpra neglas – Ludwig Hatecke, batger engiadinais, vul gidar da mantegnair cun questa fundaziun las neglas. Bildquelle: RTR, Isabelle Jaeger.
Ed er en l'Engiadina Bassa, a Ramosch per esser pli exact, creschan sin banc da fanestra er chalzers. Vus crajais betg? Geabain, en sasez creschan ils sempervivs, ma quels effectivamain en chalzers da muntogna.
Da chalzers, geranis ed auter stgazis – ina galleria
-
Bild 1 von 15. Renaschientscha a Ramosch – cun sempervivs nova vita per chalzers vegls. Bildquelle: RTR, Isabelle Jaeger.
-
Bild 2 von 15. La recicladra dals chalzers – Birgit Kohl cun ses banc da fanestra. Bildquelle: RTR, Isabelle Jaeger.
-
Bild 3 von 15. In balcun tort engiadinais – per ina giada er la vista da dadens envers anora. Bildquelle: RTR, Isabelle Jaeger.
-
Bild 4 von 15. Il balcun tort cun geranis a Scuol – ina valur segira per las fotis dals turist, che arrivan al B&B da Daniela Markt. Bildquelle: RTR, Isabelle Jaeger.
-
Bild 5 von 15. Betg propi in mar da geranis – uss dettia quai be anc intgins ch’èn restads, raquinta la giardiniera. Bildquelle: RTR, Isabelle Jaeger.
-
Bild 6 von 15. Il gerani e la giardiniera – mussa in da quels gernais, ch’èn anc restads en giardinieria Neuhäusler a Scuol. Bildquelle: RTR, Isabelle Jaeger.
-
Bild 7 von 15. Ils geranis sin la fanestra engadinaisa – in classicher en cumbinaziun cun in auter classicher tar Cilgia Vital a Scuol. Bildquelle: RTR, Isabelle Jaeger.
-
Bild 8 von 15. Nua èn ils geranis? Pli e pli bancs da fanestra en ils centers dals vitgs sco qua a Scuol èn vids. Bildquelle: RTR, Isabelle Jaeger.
-
Bild 9 von 15. Ils geranis savais Vus fotografar, ma mai betg, di Silvia Saluz a Lavin. Bildquelle: RTR, Isabelle Jaeger.
-
Bild 10 von 15. Las flurs en l'iert amez il vitg èn qua pli ditg ch’ella, raquinta Silvia Saluz. Bildquelle: RTR, Isabelle Jaeger.
-
Bild 11 von 15. Colurs èn en il trend – Michael Schutz en in mar da flurs e colurs. Bildquelle: RTR, Isabelle Jaeger.
-
Bild 12 von 15. Geranis cun odur da Coca cola – ed i savuran per propi da Coca Cola. Bildquelle: RTR, Isabelle Jaeger.
-
Bild 13 von 15. La muntogna a chasa sin fanestra – la stailalva per sin banc da fanestra. Bildquelle: RTR, Isabelle Jaeger.
-
Bild 14 von 15. In labor da genzianas – far plantinas alpinas è ina scienza exacta. Bildquelle: RTR, Isabelle Jaeger.
-
Bild 15 von 15. Betg be insatge per l’egl, er per il magun – per urban gardening èn dumandadas plantas da niz. Bildquelle: RTR, Isabelle Jaeger.
Ma uss basta – u sche Vus preferis en la lingua da las flurs, per dir cun il papaver selvadi: «Ins ha da savair cura ch’igl è meglier da taschair.»
La lingua da las flurs
-
Bild 1 von 8. La genziana. Ti es la pli bella – u natiralmain il pli bi! Bildquelle: RTR, Isabelle Jaeger.
-
Bild 2 von 8. La tulipana oranscha. Ti es fascinantA! Bildquelle: RTR, Isabelle Jaeger.
-
Bild 3 von 8. Il chalamandrin. Betg emblida a mai! Bildquelle: RTR, Isabelle Jaeger.
-
Bild 4 von 8. La siringia: . Es ti er vairamain fidaivel/fidaivla...? Bildquelle: RTR, Isabelle Jaeger.
-
Bild 5 von 8. L'anemona. Jau sai spetgar! Bildquelle: RTR, Isabelle Jaeger.
-
Bild 6 von 8. Il papaver: . Ins ha da savair cura ch'igl è meglier da taschair! Bildquelle: RTR, Isabelle Jaeger.
-
Bild 7 von 8. Il gerani: . Jau spetg a noss lieu! Bildquelle: RTR, Isabelle Jaeger.
-
Bild 8 von 8. Stailalva. Ti es la pli bella – u il pli bel, natiralmain. Bildquelle: RTR, Isabelle Jaeger.