Siglir tar il cuntegn

Header

audio
Bedrich Smetana
Or da Artg musical dals 03.03.2024. Maletg: mad
laschar ir. Durada: 1 minuta 9 Secundas.
cuntegn

Artg musical Bedrich Smetana

Bedrich Smetana era in cumponist tschec da la romantica. El vala era sco fundatur d'in stil da musica naziunal tschec. Si'ovra la pli enconuschenta è «Die Moldau» or dal ciclus sinfonic «Mein Vaterland».

Bedrich Smetana è naschì ils 2 da mars 1824 sco 11avel uffant (da 18) da Frantisek Smetana e sia terza dunna Barbora Smetanova. Battegià è el sin il num Friedrich. Pir sco um creschì ha el sviluppà ses sentiment patriotic tschec, ha emprendì la lingua tscheca ed ha midà ses num en la furma tscheca Bedrich. Sia emprima brev scritta en tschec è da l'onn 1856. En ses diaris ha el però duvrà fin l'onn 1861 la lingua tudestga.

Gia cun quatter onns ha el gì instrucziun da violina e clavazin. In concert a Prag da Franz Liszt ha inchantà el usche ferm ch'el ha vulì daventar musicist. Ses bab ha tramess el al gimnasi dals Premonstransians a Pilsen ch'el ha frequentà dal 1840 fin il 1843. Durant quest temp ha el era fatg amicizia cun Katerina Kolárová, ina buna pianista ch'è daventada si'emprima dunna.

Suenter avair absolvì il gimnasi è el stà dal 1843 fin il 1847 scolast da musica a Prag ed ha studegià cumposiziun tar Josef Proksch. Sco ses idol Richard Wagner è era Smetana sa participà a la revoluziun 1848/49. Il medem temp ha el er avrì ensemen cun Franz Liszt ina scola da musica privata.

Engaschi patriotic

Il 1856 ha el bandunà sia patria per motivs politics ed ha surpiglià a Göteborg (Svezia) la direcziun da la Societad filarmonica. Sin in viadi enavos a Prag il 1959 è sia dunna Katerina morta da tuberculosa cun be 32 onns. Tschintg onns pli tard è Smetana returnà e restà a Prag. Là è el s'engaschà fermamain per il Moviment naziunal da la Tschechia ed ha tranter auter fundà la societad da chant patriotica Hlahol. Dal 1863 fin il 1874 ha el tranter auter dirigì il chor Hlahol, ils concerts filarmonics tschecs ed è stà emprim dirigent (Kapellmeister) dal teater Ceske Prozatimni Divadio.

Malsogna

Il 1874 è el vegnì malsaun, ha gì tinitus ed ha udì mender e mender, la finala è el stà surd. El è sa retratg da la vita publica. El è sa domicilià tar sia figlia Zofie e ses um sin la champagna nua ch'el ha cumponì vinavant. Smetana ha patì da ferms suns en l'ureglia. Di e notg ha el udì «....il tschivlim penetrant d'in sextaccord da as-dur en ils pli auts registres d'ina flauta piccolo...». Il 1876 ha el scit il quartet per instruments a corda nr. 1, e-moll «Aus meinem Leben». En quatter parts raquinta el sia via da vita. Remartgabel è per exempel il coda dal Finale nua che la part rumpa giu andetgamain e lura suna l'emprima violina in aut tun «e», cumparegliabel cun in tinnitus. Qua ha Smetana mess ses patir en musica.

Durant scriver l'opera festiva Libusa ha Smetana era cumponì il ciclus sinfonic «Mein Vaterland» (Má Vlast). L'emprim aveva quel quatter parts, tranter questas la pli enconuschenta «Die Moldau» (Vltava). Il 1878/79 ha el schlargià il ciclus anc cun las parts «Tábor» e «Blaník».

Entant era el psichic- e fisicamain uschè flaivlentà ch'el è curt avant sia mort anc vegnì transportà en ina clinica psichiatrica. Là è Smetana mort ils 12 da matg 1884.

L'ovra da Bedrich Smetana cumpiglia nov operas, trais ovras per orchester (tranter auter «Mein Vaterland»), musica da chombra (p.ex. ils quartets per instruments a corda nr. 1 e nr. 2) e numerusas cumposiziuns per clavazin che cumprovan era la virtuositad da Smetana.

RTR Artg musical 14:00

Artitgels legids il pli savens