Siglir tar il cuntegn

Header

cuntegn

Purtret Conrad Bertogg

Il cumponist rumantsch oriund da Castrisch ha bandunà ils onns 1950 il Grischun per prender domicil a Riehen (Basilea-Citad). En sias chanzuns ha el mantegnì il contact cun la patria.

Castrisch

Conrad Bertogg è naschì ils 20 da december 1913 a Castrisch sco emprim da trais figls da Julius ed Elisa (nata Hänny). Ensemen cun ses dus frars Christian (1914) e Julius (1919) è el creschì si en ina famiglia da purs. Conrad ha frequentà las scolas popularas a Castrisch e suenter fatg il seminari scolastic a Cuira. Sco magister è el turnà en ses vitg nativ. Sias capacitads musicalas eran enconuschentas ed uschia ha il giuven magister surpiglià da direger a Castrisch il chor maschadà, il chor viril e gist anc la musica instrumentala.

Sia nezza Annalisa Candrian Bertogg (figlia dal frar Julius) ha anc regurdientschas detg preschentas da ses aug.

audio
Annalisa Candrian: «El cumponiva en stiva e chantava avant a mes bab.»
ord Artg musical dals 11.06.2023. Maletg: RTR
laschar ir. Durada: 2 minutas 10 Secundas.

Suenter intgins onns dar scola primara a Castrisch ha el cumenzà il 1939 ses studis a l'Academia da musica a Turitg. Tranter auter ha el emprendì da diriger e cumponer tar Hans Lavater ch'aveva animà Conrad da far il conservatori. Propi ils impuls per la cumposiziun ha el dentant survegnì da ses ami Hans Erni. Lez ha er preschentà a la publicitad las emprimas chanzuns scrittas da Conrad Bertogg.

Tavau

Suenter il studi è el turnà en il Grischun sco magister da musica a Tavau, ina plazza cumplaina uschia ch'el ha er pudì segirar l'existenza ad ina famiglia. El ha maridà Silvia Caprez (oriunda da Glion) e fundà famiglia. Ord la lètg vegnan ils dus uffants Rosita e Roman. A Tavau ha el era dirigì il chor maschadà da la regiun e preschentà grondas ovras sco per exempel il Messias da Händel, l'oratori da Nadal da Bach u «Die Schöpfung» da Haydn.

Riehen

Suenter paucs onns è la lètg però ida dapart è Conrad Bertogg è sa chasà ils onns 1950 en la Bassa, a Riehen en il chantun Basilea-Citad. En sia nova patria ha el dirigì divers chors ed è er s'engaschà en l'Uniun chantunala da chant da Basilea. A la festa federala da chant 1982 ha el dastgà diriger ils chors virils generals, nua ch'era ils valents chors virils dal Grischun, Ligia Grischa, Chor viril Alvra e Chor viril Lumnezia èn stads preschents. Vitiers ha el dirigì l'act festiv.

video
Or da l'archiv SRF: Conrad Bertogg dirigia la cantata festiva ils 13-06-1982
Or da Musica dals 26.05.2023.
laschar ir. Durada: 9 minutas 25 Secundas.

Conrad Bertogg è er stà diversas giadas expert a festas da chant, er en il Grischun. Curò Mani junior ha tradì ad RTR ch'el haja emprendì d'enconuscher Conrad Bertogg sco um scharmant che haja er pudì mussar bler ad el sco giuven expert.

Undraziuns

Il 1988 ha il chantun Grischun undrà Conrad Bertogg cun il premi da renconuschientscha. Er cun in premi sumegliant è el vegnì undrà da la Romania e da la CRR (oz la SRG.R) per ses merits per la cultura cantica e rumantscha.

Ils 11 da zercladur 1998 mora Conrad Bertogg a Riehen suenter plirs onns da difficultads cun sia sanadad. Il grond promotur viva vinavant en sias chanzuns che mussan sia charezia per la patria grischuna e per la lingua rumantscha.

Conrad Bertogg en emissiuns da RTR:

audio
Conrad Bertogg – in purtret
ord Artg musical dals 11.06.2023. Maletg: mad
laschar ir. Durada: 58 minutas 25 Secundas.

RTR Artg musical 14:00

Artitgels legids il pli savens