Siglir tar il cuntegn

Header

cuntegn

Purtret Gion Gieri Tuor

Il magister che s'engascha dapi decennis per la cultura musicala en il Grischun cuntanscha la vegliadetgna da pensiun. En l'emissiun Artg musical guardain nus enavos sin ses engaschi.

Ils 26 da mars 1958 nascha Gion Gieri Tuor sco emprim da set uffants da Rosa e Bruno Tuor. La famiglia da purs è fitg musicala, tschintg dals set uffants emprendan in instrument ed entran en la Societad da musica Rabius. Il bab Bruno ha gia baud prendì cun el Gion Gieri per accumpagnar el a concerts da plaz sper la baselgia. Quests muments ha il giuven buob giudì ed er ils muments sin mises cura che ses bab ha prendì cun el il «Flügelhorn» per trenar e sunar.

Er en scola hai dà magisters che han promovì la charezza da Gion Gieri per la musica, per exempel ses magister en l'emprima classa ch'aveva ina violina en stgaffa e ch'el sunava mintgatant u Robert Fry ch'instrueva chant ed era il magister Lothar Bearth che ha instruì Gion Gieri e blers auters sin instruments da sturs.

audio
Gion Gieri Tuor: «Gia da buob tadlava jau en la televisiun il Neujahrskonzert.»
ord Artg musical dals 23.03.2023. Maletg: RTR, Linus Livers
laschar ir. Durada: 14 minutas 8 Secundas.

Seminari e studi da musica

Suenter la scola populara ha Gion Gieri frequentà il seminari da magisters a Cuira e là era dirigì il Chor rumantsch da la scola chantunala. Suenter il seminari avess el gugent directamain cumenzà a studegiar musica, ses bab ha però manegià ch'i fiss meglier da lavurar l'emprim intgin temp sco magister. Uschia ha Gion Gieri surpiglià ina plazza da magister ad Andiast nua ch'el ha era dirigì il chor maschadà. Cun 25 onns ha el lura tuttina cumenzà il studi da musica a Lucerna. A Kriens ha el instruì scolars suenter il studi ed er dirigì la musica. En Surselva ha el chantà tar ils «Trubadurs Sursilvans», ina furmaziun da chant dad Armin Caduff. Or da questa furmaziun hai dà intgins onns pli tard «La Compagnia Rossini».

Brass Band

Sper il chant ha Gion Gieri, sco anteriur sunader da trumbetta, er surpiglià societads da musica en Surselva (Rabius, Mustér ed anc curtamain la Musica da Glion). En la scena da brass era Gion Gieri ina persunalitad ed ensemen cun auters ha el fundà ils onns 90 la Brass Band Sursilvana (oz «GR Brass»). Anc oz è Gion Gieri losch ch'i dat anc adina quella furmaziun che fa regularmain era buns resultats a la concurrenza svizra da Brass Band.

Il mund da l'opera

Pli e pli fitg è l'interess musical da Gion Gieri sa transferì da Brass Band tar la musica d'orchester. A Sursaissa, nua che Gion Gieri ha dà scola ha el emprendì d'enconuscher il pictur artist Rudolf Mirer e ses frar Thomas. Lez sustegneva fitg il sport a Sursaissa ed ha era vulì s'engaschar pli fitg en la cultura. En discurs cun Gion Gieri è lura naschida l'idea d'in festival d'opera a Sursaissa: Opera Viva. Anc adina datti il festival che preschenta mintga dus onns in'opera durant la stad. Sper las preschentaziuns d'opera datti er mintgamai concerts d'orchester. Sco manader artistic da l'Opera Viva ha Gion Gieri Tuor da far bler ed è actualmain vidlonder da planisar la 10avla ediziun.

Cura ch'el po lura ir en pensiun questa stad ha el temp per sa deditgar anc pli fitg a la musica. Grond interess avess el da cumponer e ses grond siemi è anc adina da finalmain pudair preschentar l'emprima sinfonia da Gion Antoni Derungs, in'ovra che anc nagin ha preschentà.

Gion Gieri Tuor en emissiuns da RTR:

audio
Sin ils 65 da Gion Gieri Tuor
ord Artg musical dals 26.03.2023. Maletg: RTR
laschar ir. Durada: 57 minutas 24 Secundas.

RTR Artg musical 15:00

Artitgels legids il pli savens