Siglir tar il cuntegn
audio
Pled sin via dad Ivo Orlik
Or da Vita e cretta dals 21.01.2024. Maletg: Ivo Orlik
laschar ir. Durada: 3 minutas 2 Secundas.

Pled sin via «30 onns – vegl ni giuven?»

(Sursilvan) Avon treis jamnas haiel festivau miu anniversari da 30 onns. La davosa party selvadia, avon che vegnir empau pli ruasseivels. Jeu hai numnadamein udiu pliras gadas che amitgs ed amitgas han detg: «Sodali Ivo, uss vegnas lu 30 – temps da secalmar e vegnir serius. Finiu cun far barlot, uss eis lu carschius.»

In tec tec haiel schon priu quei a cor. Ins di gie: «Ins ei schi vegls sco quei ch’ins sesenta.» Mo, tgei sundel ussa exact, giuvens ni vegls? Probabel zatgei denteren.

Tgei influenza hai, sch’jeu fetg quei e tschei? Definitiv in segn ch’ins vegn pli madirs.
Autur: Ivo Orlik Stundent

30 ei gie claramein giuven – denton mo sch’ins cumpareglia la vegliadetgna cun enzatgi ch’ei 60 onns vegls. Sco student sundel denton en scola cun plirs/as che han 20 onns. Tenor els fussel gia in um vegl – mo – tgei cletg vaiel miu fiug giuven en mei che dominescha.

Buc ch’jeu fuss uss extrem bugen aunc inagada 20, aber zaco fa quella cefra 30 tuttina la tgigiotta.

Vitier vegn era quei stoda squetsch cun 30 ch’jeu fetg a memez. Jeu hai adina detg: «Cun 30 saveinsa studegiar da far pops e da maridar.» Gie – e cheu sundel ussa, probabel aunc adina buca pronts per in ni l’auter pass.

Ei dat denton in indezi che muossa plaunet la cumplexitad dalla vegliadetgna. Sche ti lessas numnadamein ussa cun 30 onns planisar ina sentupada cun amitgs, sche stoss far quei silmeins dus meins avon. Sche pusseivel duessi lu era aunc esser in venderdis, per che tuts sappien serevegnir dus dis, avon ch’il gliendisdis splunta vid la porta.

Tgei ch’ei segir svaniu cun 30, ei il patertgar luc senza quitaus. Avon entgins onns savevel far atras ina notg, levar, luvrar, turnar fits a casa ed emplenir ora la taglia enten dar playstation sil tgau engiu. Tut funcziunava enzaco senza patertgar grond surda consequenzas. Ozildi peisel giu tut dubel e treidubel. La damonda presenta ei adina: «Tgei influenza hai, sch’jeu fetg quei e tschei?» Definitiv in segn ch’ins vegn pli madirs.

Probabel stossel anflar in bien mix cun vegnir vegls e mantener il spért giuven. Forsa culs suandonts puncts:

Restar cuntents, spontans e ventireivels – denton era daventar pli realistics.

Restar selvadis – semplamein senza cornas gitas.

Salvar igl affon el tgau – denton magari era schar cumandar il pensionau en ins.

Esser dalla partida a bunas fiastas –  denton beiber in dus migeuls aua dapli denteren.

Jeu selegrel gia ussa sin quei mument ch’jeu vegnel a dir: «Jessas, tgei camel ch’jeu erel el 2024. Il meglier temps ei ussa, 2039, cun 45 onns.»

RTR 08:45 Pled sin via

Artitgels legids il pli savens