Siglir tar il cuntegn

Header

audio
Pled sin via
Or da Vita e cretta dals 27.05.2022. Maletg: MAD
laschar ir. Durada: 3 minutas 3 Secundas.
cuntegn

Pled sin via Ils scenaris da Croesus

Entuorn igl onn 542 avon nies temps ei il retg Croesus serendius giu Delphi per encurir cussegl dalla profeta Pythia. El vuleva saver dad ella, schebein el dueigi ir ell’uiara encunter la Persia ni buc. La Pythia ha respundiu: «Sche Croesus va sur il flum Halys, vegn el a destruir in grond reginavel.»

S’imaginein in mument il discuors che po haver giu liug denter ina cussegliadra da Croesus ed il retg. Forsa schizun avon il tempel d’Apollo cun vesta silla mar. Lein s’imaginar ch’els hagien discutau differents scenarios:

Il retg Croesus ha cartiu ch’el gudogni. Mo il cuntrari ei stau il cass.
Autur: Silvia Gartmann Scienziada da religiun

Scenari 1: Igl ei clar tgi che vegn a gudignar. Pia lein rimnar ils umens da Troja, Ephesos e Milet ed ir sur il flum Halys ella tiara dalla Persia. Aschia engrondin nus nies reginavel e vein access alla savida tecnica, filosofica, economica e militara. Buca d’emblidar ils gronds scazis.

Scenari 2: Igl ei buca clar, tgei tiara che la Pythia manegia. Tgei, sche tuttas terrassas en nossa cara patria Lydia vegnan a barschar? Tgei, sche la biala vesta silla mar smaragda vegn a svanir per adina? Tgei, sche nus daventein sclavs ell’atgna patria? Quei vulein nus buca. Lein ir a casa tier nos cars, lein guder las fiastas ed igl esser en famiglia. Cu nus murin, vala la veta che nus vein viviu, e buca las uiaras che nus vein battiu.

Scenari 3: Igl ei clar ch’il retg dalla Persia, Kyros II., vegn a cuntinuar sia strategia d’expansiun. Igl ei mo ina damonda dil temps tochen ch’el attacca era la Lydia. Sche nus attacchein ussa, savein nus buca mo prender vendetga per la sperdita da nies quinau Astyages, mobein savein sez cuntinuar cun nossa expansiun ed engrondir la tiara dalla Lydia.

E tgei ei propi schabegiau? Il retg Croesus ha cartiu ch’el gudogni. Mo il cuntrari ei stau il cass. Croesus ha piars. Kyros II. ha gudignau. La tiara da Croesus, la «Lydia», ei daventada part dil reginavel dils Persers ed ina part dil pievel ein daventai sclavs. Croesus sez duei aunc haver viviu ditg grazia ad ina miracla dil dieus Apollo ni sin fundament dalla grazia da Kyros II. La Pythia ha aunc ditg detg orachels cun in coc verdad a tgi che duvrava cussegl e fuva promts d’arver ils egls.

RTR 08:45 Pled sin via

Artitgels legids il pli savens