Siglir tar il cuntegn
audio
Pled sin via da Simona Demarmels
Or da Vita e cretta dals 05.11.2023. Maletg: Simona Demarmels
laschar ir. Durada: 3 minutas 28 Secundas.

Pled sin via «Las agressiuns»

(surmiran) Quasi igl cunterprogram digl tema dad oz, ma forsa az reiva da persvader tgi chegl ò da far daple cun pasch, tgi chegl tg’ins painsa.

An mintga cass ègl en grev ed er provocativ pled an nossa societad.

Durant igl mies mintgade alla lavour cugl cumportamaint da tgangs vaia pero survagnia ena nova invista an la tematica agressiuns. Igl è ena communicaziun tot naturala. Ma tar nous carstgangs ègl cumbino cun retignientschas ed er turpetgs. Tge penibel sch’ins perda en’eda la controlla e lascha or las emoziuns negativas. Agressiuns pon sa mussar fitg dad ot, cun sbritgs e canera, ma er tot da bass u perfign cun larmas. Gio d’unfant vign detg: ta calma ins sbrigia betg uscheia anturn. U anc mender, sen lour agressiun vign reagea cun sancziuns. Uscheia amprandainsa gio da pitschens: chegl dastga betg esser!

Agressiun è en sentimaint a chel tgi suonda ena reacziun, violenza è ena decisiun da far sapientiv donn ad ensatgi.
Autur: Simona Demarmels Scolasta per cumportament da chauns

Ea igl am resta navot oter tgi da neir cun scena classica, digl unfant avant igl regal digl dultschem. La mamma plagn turpetgs anvers las emoziuns digl unfant, la gliout anturn cun igleidas tgi steman u positiv ni negativ. Ma atgnamaintg ena reacziun tot normala. Igl unfant ò anc nignas otras pussebladads da reager sen la frustraziun, da betg survagneir igl giavischia. El fò chegl u cun pitgier segl palantschia u cun sbrigeir tge tg’el so e pò. Oz giainsa perfign an ena tot nova direcziun. Igl unfant survign igl dultschem, per tg’el stetta gio da l’antschatta chiet. Chegl pussibilitescha oramai la nossa bagnstanza.

Midagn anc eneda tigls tgangs. Igl è er or da lour vista navot oter tgi deir cler e bagn: chegl lessa betg! Els fon chegl magari tot chiet cun schalar agl li, chegl vign pero savens survasia da nous carstgangs, uscheia tgi resta navot oter tgi da neir pi cler. Els von alloura anvers anavant cun daints e canera. Per els tot normal, per nous bler en schoc ed er turpetgs! Esser schi dad ot vo betg. Blers clients on betg fadeia cugls tgangs sez, mabagn lessan luvrar ve da chel cumportamaint perveia dallas reacziuns digls observatours.

Tge ironia, tgi chels s’accorschan betg tgi lour commentars per parts agressivs èn exact igl madem scu la reacziun digl tgang.

Savens vign agressiun er mess madem a violenza. Ma tranter chels dus pleds ègl cler da disfranztger. Agressiun è en sentimaint a chel tgi suonda ena reacziun, violenza è ena decisiun da far sapientiv donn ad ensatgi.

Ma er nous stuagn aveir igl dretg da deir cler e bagn na!

Am vign en pansier tgi am lascha betg liber: Fiss per la pasch betg pi gidevel schi vessan ena sanga tenuta anvers nossa agressiun e pi pacas retignientschas. Recunaschainsa tg’ella è part da nous, ò’la er plaz an nossa societad ed angal alloura so’la neir viveida an ena maseira sanga.

RTR 08:45 Pled sin via

Artitgels legids il pli savens