(surmiran) Chels deis vaia siva da lung taimp puspe eneda visito en musical, tge evenimaint. Igl musical era ena istorgia fictiva, tgi tractava d’ena baselgia e las sias mongias. Enqualtgignas eran fitg conservativas, otras pi liberalas, egna dad ellas era anc alla tschertga da sia veia. Per cumplettar ena bung’istorgia dovrigl alloura anc egna tg’è neida a metter lour vetas sotsoura.
Durant igl musical am ègl adegna puspe nia en pansier: Ia va grond cletg tg’ia dastg veiver uscheia libra.
Uscheia sunga spert neida tar la conclusiun: libertad monta cunzont responsabladad.
Ia manetg, ia sa tscherner mezza cun tgi tg’ia veiv ansemen, ellas on d’acceptar las otras mongias sainza aveir la schelta. Ia sa tscherner mintga de, scu tg’ia am less vistgeir ed ia sa sper la lavour, tg’ia dastg er tscherner mezza, construeir igls mies passataimps tenor igl mies gost ed igls mies dungs.
Cunzont chegl digl sa vistgeir am ò alloura pero spert purto sen en oter pansier: Ia va mintga de d’unfreir taimp ed energeia per piglier chellas decisiuns, atgnamaintg betg impurtantas. Schi nous tots purtessan igl madem, dessans alla vistgadeira nigna pussanza, alloura spargnessans bler taimp. Ma anc pi impurtant: energeia.
Pinavant ins dovra per trer las decisiuns er las resursas losiva. Per exaimpel, schi igl mies passataimp è eir cun bartga, stò ia ma dislocar digl Grischun, ensanouas all’ava. Chegl porta alloura fitg bleras consequenzas.
Igl pi impurtant am para pero la atgna schelta tigl veiver ansemen, er schi er lò ègl ena dumonda dallas finanzas. Schiglio ins è forsa led d’ena cuminanza d’abitar u ins stat anc tigls genitours a tgesa.
Uscheia sunga spert neida a la conclusiun: libertad monta cunzont responsabladad.
Pi anavant sunga en carstgang tg’è alla tschertga da raspostas, ia less ancleir igl noss mond. Mies mastier dess betg simplamaintg purtar raps ed esser ena sfeida, na, el am dess cuntantar. Pertge capeta a bunga gliout terriblas tgossas? Pertge ò ensatgi cletg e gudogna aint igl lotto e l’oter lavoura de e notg, ma n’ò mai raps?
Tge tg’ins fiss bung da crear sch’ins dovra betg tantas resursas per chellas dumondas? Tge pasch tgi chegl stò esser sch’ins catta tot las raspostas ainten en codesch?
I fò a me grond’impressiun da santeir tgi dat er blera gliout giovna tgi so an chella mar da libertad gio tge tgi vottan e sa tignan ve da lour cardientscha. Els s’antopan per sustigneir l’egn l’oter. Els fon chels deis adiever da la libertad da passantar taimp cun persungas cun la madema cardientscha e da tschartger e parteir dumondas e raspostas, grondious!
Uscheia sa calma mies turbegl da pansiers ed ia pains: Igl mies giaveisch è tgi mintga carstgang dess aveir la libertad da cattar sia atgna veia tar la cardientscha. Seia chegl scu mongia, cartent aint igl mintgade u chel tg’è anc alla tschertga dalla sia verdad.