Vita e cretta: Vus avais discurrì oz da la lavur, la lavur betg mo pli per amur da las entradas, ma sco segn da la vita. È la lavur la nova religiun?
Richard David Precht: Na, quai na schess jau betg. Sche insatge è la nova religiun, è quai l’amur. Damai las spetgas, ch’ils umans han ozendi a l’amur èn quellas ch’il partenari ama ins nuncundiziunadamain a vita duranta. E ch’el è adina qua per ins ed accept’ins cumplainamain. E quai è la relaziun classica ch’il cristian aveva cun ses Dieu. La lavur n’è daventada insumma betg ina furma da religiun, ma è daventada dad ina necessitad ad insatge che dat in senn, silmain per blers umans. E questa tendenza vegn a sa rinforzar en ils pajais d’industria dal vest.
V&c: La lavur è daventà insatge che dat senn, betg pli la religiun, la cretta. Tge vul quai dir per l’avegnir da la religiun?
RDP: Jau differenziass strictamain tranter religiun e cretta. Jau crai che las religiuns en las societads d’industria dal vest èn propi en il declin. Ma jau na crai betg la cretta, il basegn dals umans, da crair vi dad insatge, ch’è pli grond ch’els e da chattar segn tras quai, quai na vegn betg a svanir be uschia, quai vegn a restar tar ils umans. Ma jau pens, quai ch’è sa midà è, che bler umans èn daventads mastergnants amaturs (Heimwerker) da la cretta. Damai mintgin zambregia quasi sia atgna spiritualitad. Ed i crescha l’inacceptanza da las instituziuns da la societad, da las baselgias. E quellas duas chaussas na scumbigliass jau betg ina cun l’autra.
V&c: La baselgia avess uss ina schanza unica, da siglir precis qua en ils fiers e porscher senn e carmalar puspè enavos la glieud.
RDP: Da princip avess ella questa schanza. Perquai che la baselgia savess render cler insatge, savess esser in lieu da la solidaritad – quai ch’ella è en sasez er en sia atgna percepziun. Ma las duas grondas baselgias en Germania han actualmain talmain gronds problems dad elavurar lur passà, che quai n’è betg il dretg temp per far quai. Ins sa be sperar ch’ellas san, sch’ellas han prestà implacablamain questa elavuraziun dal passà, returnar lura ina giada, probablamain pir en la proxima generaziun, tar ina significaziun pli gronda.
Intervista e traducziun dal tudestg: Isabelle Jaeger.
