Siglir tar il cuntegn

Header

audio
Regurdar ed emblidar – Pled sin via da Christina Tuor-Kurth
Or da Vita e cretta dals 31.01.2021. Maletg: MAD
laschar ir. Durada: 3 minutas 12 Secundas.
cuntegn

Pled sin via Regurdar ed emblidar

Nus carstgauns duvrein regurdientschas. Cun ellas schein nus danunder che nus vegnin, tgi che nus essan. Regurdientschas ein ina part da nus. Pér ellas fan pusseivel da raquintar la historia da nossa veta. Quei ruschanar vein nus carstgauns communablamein. Da cheu deriva ei, che sche nus essan ensemen da cumpignia, sche vegn baul ni tard da quei da pli baul neunavon. Il bia tedlein nus cun deletg adina puspei quellas historias ruschanadas adina danovamein.

Seregurdar da quei ch’ei stau, quei fa ora nies carstgaunesser. Medemamein stuein nus ver che auters seregordan da nus. Aschia plonscha il psalmist: «Emblidau han ins mei sco in ch’ei gia morts daditg, / sun vegnius sc’in ruog ius en scalgias» (Ps 31,13). Ins sa sentir co el sesenta. Cheu smanatscha l’atgna identitad da sfraccar.

«Senza regurdientschas essan nus spirtalmein morts», di igl autur Peter von Matt. Ed immediat metta el a pèr ina secunda construcziun: «Senza regurdientschas essan nus spirtalmein morts. Senza emblidar vegn noss’olma schirada».

Cun olma schirada. Aschia savess en quels dis la situaziun esser, en la quala il president american Donald Trump secatta. Denter cumiau ed entschatta nova. Era nus carstgauns buca aschi exponi, enconuschin talas situaziuns: Per exempel cu nus calein en ina plazza, cu nus finin in’amicezia, cu nus dein si in domicil, in giavisch dalla veta, in ideal. Alla sava dil cumiau vegn savens ina melanconia si che sa veramein paralisar nus.

Il vargau dat pia alla veta medemamein senn e muntada, sco el restrenscha e limitescha. Buca saver emblidar; viver semper el vargau; cumparegliar la giuventetgna dad oz cun l’atgna affonza; buca saver sesligiar dad ina greva sperdita: quei sa far ins apatics, indifferents. Aschia sa avegnir buca daventar. Era quella demanonza humana ei gia descretta ella bibla, en in maletg drastic: La dunna da Lot che daventa ina petga da sal perquei ch’ella mira anavos, quei che Diu veva scumandau a Lot. Buca mirar anavos dueigi el, buca star eri, mobein ir, ir anavon.

Bien, quei sa buca esser ina situaziun cuzzonta. Adina mo ir vinavon, mai mirar anavos e reflectar: buca vuler ni saver tschintschar dil vargau; tertgar che tut il vegl e da pli baul vali nuot; supprimer regurdientschas: Cheu sto zatgei muncar alla liunga. Tgei dat lu aunc suttapei? «Il vargau ei il funs che porta nus», di Thomas Hürlimann.

Seregurdar ed emblidar, quei ei sco vargau ed avegnir: Seregurdar scaffescha senn. Emblidar porta vinavon. In dilemma. La dretga mischeida da domisdus el dretg mument, in cunscht che nus vein d’emprender ina veta ora. Alla fin dalla veta denton, cu nus prendein il cumiau grond, vegnan regurdar ed emblidar ad esser ensemen.

RTR 08:45 Pled sin via

Artitgels legids il pli savens