50 ons drets democratics per duonnas in Svizra. Ün grond giubileum, as lessa suottastrichar. Be ch’eu dun pro: sco hom svizzer – eir scha nat davo il 1971, e ch’eu nu less güdichar a meis antenats per lur decisiuns chi faivan in ün oter context istoric – ma: eu stun bod ün pa mal cha mia patria d’eira uschè sül tard. Schi, sco cristian suna imbarrazzà. Perche?
«Dieu creet l’uman seguond sia imagna – seguond l’imagna da Dieu il creet el; sco hom e sco duonna ils ha el creats.» (Gen 1,27) Quai legia bain illa Bibla! Almain sün basa dal prüm raquint da la creaziun cha nus chattain i’l cudesch Genesis nu faja sen da cultivar ingüstias. Duonnas ed homens sun creats seguond l’imagna da Dieu – e quai stess esser radschun avuonda pel crettaivel da s'ingaschar per la dignità e pels drets da tuot ils umans independent da lur sex e d’otras differenzas.
«…sco hom e sco duonna ils ha el creats.» (Gen 1,27) 50 ons drets democratics per duonnas in Svizra. – Ma co d’eira quai per las duonnas evangelicas? Grazcha al rezaint cudesch chi descriva la via da la prüma ravarendessa dal Grischun refuormà, saja cha nus d’eiran almain in quel reguard a l’avantguardgia. Sco prüma duonna ha nempe Greti Caprez dal 1931 cumanzà a lavurar sco ravarendessa, cunter grondas resistenzas, ma bain cul sustegn da duonnas curaschusas e dad homens curaschus da Furna chi han scrit ün chapitel important illa lung’istorgia da la güstia in nossa società.
«…sco hom e sco duonna ils ha el creats.» (Gen 1,27) 50 ons drets democratics per duonnas in Svizra, 90 ons duonnas chi lavuran sco ravarendessas – ma cura han las duonnas evangelicas artschvü lur dret da vuschar in chosas ecclesiasticas? – E là stuna lura na be stut, ma sun bod ün pa superbi, cur ch’eu scuvrisch quella data in ün cudesch chi quinta dal svilup da l’uorden da baselgia in Grischun:
Las duonnas evangelicas han survgni lur drets democratics in Grischun na avant 50 ons, na avant 90 ons, mabain avant 108 ons! Dal 1913.
Quista scuvrida am fa curaschi: Schi, la baselgia po e dess esser a l’avantguardgia, s’ingaschand per güstia e dignità da noss prossems, per tuot quels creats sco duonnas e sco homens, per tuot quels creats da spür amur divina, e das-cha eir esser 58 ons plü svelta co la società burgaisa, perche «…sco hom e sco duonna ils ha el creats.» (Gen 1,27). Amen.