Siglir tar il cuntegn

Header

cuntegn

Daniel Telli «I va per respectar autras opiniuns»

«Respect» saja in pled ch'ins inscuntria savens er en connex cun la pandemia actuala, argumentescha la giuria l'elecziun dal pled rumantsch da l'onn 2021. I giaja per respectar opiniuns dad autras persunas, lur quitads e lur ponderaziuns.

Questa tscherna dal pled rumantsch da l’onn 2021 po era vegnir interpretada sco giavisch per dapli respect sco impurtanta resursa umana en in temp cumplitgà.
Autur: Daniel Telli Daniel Telli, manader Lingua, Lia Rumantscha e cau-giuria

Sco «respect» stattan er ils pleds rumantschs sin posiziun dus e trais, «pazienza» e «tgira» sut l'ensaina da la pandemia. Uschia dovria vinavant pazienza e perseveranza per surmuntar la crisa da corona. Er pazientas e pazients dovrian blera pazienza. Il pled «tgira» sin il terz plaz saja vegnì elegì sco term general ch'haja fatschentà il 2021. Uschia fetschia quel l'allusiun a l'iniziativa da tgira, als quitads che corona chaschuna en ospitals, ed a la politica da sanadad en general.

audio
Daniel Telli – ils victurs rumantschs
ord Actualitad dals 07.12.2021.
laschar ir. Durada: 1 minuta 51 Secundas.

Procedura d'elecziun

Avrir la box Serrar la box

Igl è il terz onn che l'elecziun dal pled da l'onn rumantsch stat sut il timun da la Lia Rumantscha en collavuraziun cun la Scol'auta turitgaisa per scienza applitgada (ZHAW). Per l'ina propona il Center corpolinguistic da la ZHAW ina glista da circa 20 pleds ch'èn vegnids elegids a moda scientifica. A disposiziun stattan var otg milliuns texts cun 1,6 milliardas pleds or da 360 differentas funtaunas. En pli han ina e scadin pudì inoltrar propostas via RTR. La finala pon commembers e commembras da la giuria agiuntar pleds. Uschia vegn ina glista da circa 60 pleds ensemen. Ord quella elegia la giuria lura il pled da l'onn, sco er ils pleds da l'onn sin las posiziuns dus e trais.

audio
Sguard en regiun tudestga, franzosa e taliana
ord Actualitad dals 07.12.2021.
laschar ir. Durada: 3 minutas 13 Secundas.

Er en las autras regiuns linguisticas ha la pandemia laschà fastizs, dentant cun excepziuns. Uschia è il pled da l'onn franzos «iel». I sa tracta d'ina nova creaziun d'in pronom, ina cumbinaziun da «il» ed «elle». Quella nova creaziun na stettia betg mo per la debatta davart transidentitad, mabain er per la debatta tgi ch'haja la pussanza da la lingua. Il pled talian da l'onn è «certificato» – tgi che discurra il 2021 da certificats discurra senza dubi dal certificat da Covid-19, uschia l'argumentaziun da la giuria tessinaisa. Il pled da l'onn tudestg «Impfdurchbruch» mussa la speranza che saja ida a perder durant l'onn. L'entschatta haja la societad anc fidà che la normalitad turnia puspè suenter la vaccinaziun. Uss sa mussia però ch'il virus rumpia adina puspè atras.

Pleds victurs da las trais autras linguas

Avrir la box Serrar la box

Tudestg

  1. Impfdurchbruch
  2. Starkregen
  3. entfreunden

Franzos

  1. iel
  2. précarité
  3. variants

Talian

  1. certificato
  2. urgenza
  3. exploit
Onn Rumantsch Tudestg Talian Franzos
2021 respect Impfdurchbruch certificato iel
2020 mascrina systemrelevant pandemia coronagraben
2019 luf Klimajugend onda verde vague verte

Igl è stà il terz onn che las quatter regiuns linguisticas han elegì il pled da l'onn tenor ils medems criteris.

RTR actualitad 07:00

Artitgels legids il pli savens