Pir cun la revisiun da la lescha chantunala davart las scolas medias avant dus onns ha il chantun lubì als gimnasis da schlargiar lur purschida d'englais. Blers auters chantuns han gia bler pli ditg ina tala purschida.
Il motiv saja la plurilinguitad dal chantun, ha declerà Hans-Peter Märchy, schef da l'Uffizi chantunal per la furmaziun media-superiura envers RTR.
La lescha chantunala da linguas priorisescha tar la scolaziun da linguas las linguas chantunalas.
Da l'autra vart pretenda il Grischun sco emprim chantun en Svizra da mintga maturand ch'el fetschia l'examen per il diplom d'englais Advanced. Hans Peter Märchy conceda ch'il chantun haja in basegn da cumpensaziun.
Instrucziun immersiva sco part impurtanta
Cun quai che l'englais è daventà pli e pli impurtant gist era per students da roms scientifics ni economics porschan ils gimnasis grischuns dapi intgins onns roms immersivs ch'ils scolars pon visitar en englais. Tut tenor gimnasi èn quai istorgia, geografia, chemia, biologia, matematica, economia e dretg ni musica.
Tranter in terz e sur 90% dals scolars èn sa decidids per almain in rom immersiv. Quai ha mussà ina retschertga tar ils gimnasis grischuns.
Nagina concurrenza per autras linguas
La purschida d'englais na concurrenzeschia dentant betg las autras linguas chantunalas, conferman tant ils recturs dals gimnasis grischuns sco era Hans-Peter Märchy da l'Uffizi chantunal.
Uschia saja er l'interess per la matura bilingua cun rumantsch constant. Quai han confermà ils recturs da tuttas trais scolas che porschan ina tala. Gion Lechmann da la scola chantunala a Cuira, Ueli Hartwig da l'Academia Engiadina a Samedan e la responsabla per il gimnasi da l'Institut Otalpin Ftan, Lucia Morandi.
Avantatg da savida, betg d'esser deliberà d'instrucziun
Tgi che fa ina matura bilingua cun rumantsch fa quai savens, perquai ch'el ni ella vul daventar magister ni magistra. In avantatg d'esser deliberà da l'instrucziun da rumantsch n'han quests scolars dentant betg.
L'instrucziun da rumantsch a la Scol'auta da pedagogia è en emprima lingia ina instrucziun da didactica.
L'avantatg da la matura bilingua saja dentant tuttina grond. Numnadamain quai che pertutga la basa linguistica ch'è savens meglra che tar insatgi che n'ha betg fatg ina matura bilingua.
Gian Peder Gregori punctuescha en quest connex, che d'avair la basa dal rom saja en la responsabladad dal student. Tgi che haja damai deficits stoppia lavurar si quels dasper l'instrucziun.
RR actualitad 8:00