Il guaud tutga tar il spazi da viver da la selvaschina. Perquai è il chantun bain pront da tolerar in tschert quantum da donns vi da la bostga giuvna. En ils ultims onns haja dentant dat vi e pli donns, scriva il chantun. La consequenza saja ch’il guaud n’arriva betg pli dad esser guaud da protecziun - e 2/3 dal guaud grischun è guaud da protecziun.
La regiuvinaziun natirala dal guaud n'è betg pli suffizienta en tscherts lieus.
Las mesiras da prevenziun n’hajan betg gidà bain avunda, uss na restia pli auter che diminuir las bestgas. Per l’Uffizi da chatscha e pestga vul quai dir concretamain: limitar las bestgas e sajettar in numer da tschiervs, chavriels, chamutschs en las regiuns bassas, capricorns en Engiadina e portgs selvadis en il Grischun dal sid.
Envierns miaivels han laschà crescher la populaziun da tschiervs
Ils envierns miaivels han fatg in stritg tras la planisaziun da chatscha da l’uffizi. L’uffizi stima la cifra da tschiervs en Grischun sin radund 16’500 chaus. Las cifras da sajettar selvaschina sajan bain vegnidas ademplidas per gronda part, scriva l’uffizi vinavant. I haja dentant dat mo pitschnas perditas da selvaschina disgraziada durant l'enviern sco er ina rata da reproducziun pli gronda.
Ils envierns miaivels dals ultims onns han laschà crescher il dumber da tschiervs a stimads 16 500 chaus la primavaira.
En mira èn las vatgas-tschierv
Per l’uffizi vul quai dir: sajettar dapli animals feminins. En 8 regiuns vegn perquai la quota d'animals feminins fixada nov sin 55%. Il plan da prelevaziun prevesa passa 5’200 tschiervs respectivamain passa 2700 animals feminins. En pli vegn midada la cultivaziun dals asils da selvaschina, il link avra en ina nova fanestraavrir en il browser. En 60 da quests territoris vegnan applitgads differents models per pudair sajettar dapli animals durant la chatscha auta.
Cler resta però er per l’uffizi ch’il success da la chatscha auta dependa era da l’aura: «Sch'i dat naiv il settember, vegnan tenor l'experientscha sajettads blers tschiervs.»
Ed era tar ils chavriels vegn rinforzada la chatscha sin chavriels feminins
Per prevgnir ch’ils animals sa disgrazian l’enviern rinforza il chantun la chatscha sin animals pli flaivels: A la chatscha auta vegn dada libra ina segunda chaura-chavriel e la chatscha sin ansiels-chavriel vegn extendida en l'entir chantun sin ils ultims quatter dis.
Tar las autras chatschas na dettia tenor il chantun betg grondas adattaziuns.
Termins da chatscha 2016
| tip da chatscha | data |
|---|---|
| chatscha auta | 03-09-2016 enfin 11-09-2016 19-09-2016 enfin 30-09-2016 (di da Rogaziun federala 18-09-2016) |
| chatscha bassa | 01-10-2016 enfin 30-11-2016 |
| chatscha cun la trapla | 01-11-2016 enfin 28-02-2017 |
| chatscha da guetta | 01-11-2016 enfin 28-02-2017 |
| chatscha da capricorns | 04-10-2016 enfin 24-10 resp. 31-10-2016 Interrupziun: festa grischuna d'engraziament per la racolta 16-10 e Nadal 24-12 fin e cun 26-12-2016 |
| chatscha d’atun sin tschiervs e chavriels | Tenor regiun, tranter 05-11-2016 fin e cun 18-12-2016 (mesemna, sonda e dumengia, maximalmain 10 mez dis en mintga regiun) |
Funtauna, il link avra en ina nova fanestraavrir en il browser Uffizi da chatscha e pestga 02-07-2016.
RR novitads 09:00