Chantun - Las stailas crodan - ils Perseids èn qua! - Novitads

I dat recepturs radiofonics (Funkempfänger) che pon registrar il tun da las stailas crudantas cura ch'ellas entran en l'atmosfera da la terra. Il tun vegn da l'eco da l'aria che vegn ionisada entras la staila crudanta. Quell'aria po lura reflectar il tun che l'emettur trametta.

Astronoms sa legran mintg'onn da nov sin l'avust. Lura èn els numnadamein da vesair, ils Perseids - millis e millis da stailas crudantas. La raschun ch'i dat ina tala invasiun mintg'avust è che la tiara cruschescha sin ses viadi enturn il sulegl ina nebla da pitschens tocs ch'il comet 109P/Swift-Tuttle ha laschà enavos. Quests tocs èn cunzunt craps. Ils craps 'ardan' cun entrar en l'atmosfera ed uschia neschan las stailas crudantas

José De Queiroz, il manader da l'observatori astronomic Mirasteilas a Falera, declera pertge ch'i dat quest onn da vesair ordvart bleras stailas crudantas:

La notg da venderdi sin sonda pon ins vesair las pli bleras stailas crudantas, tranter 150 e 250 mintga ura. Quai sa chapescha mo sch'i n'ha naginas neblas, la prognosa da l'aura guarda dentant or bain. Mo co fan ins meglier da vesair uschè bleras stailas crudantas sco pussaivel? E co pon ins fotografar quellas il meglier? Er qua ha l'expert las respostas:

En ils culms grischuns han ins pia bunas schanzas sch'ins vul observar ils Perseids quest onn. Ina pussaivladad è natiralmain er dad ir en l'obersvatori astronomic Mirasteilas tar José De Queiroz. Là pon ins observar las stailas crudantas e vegn er anc a savair dapli dad ellas.