Siglir tar il cuntegn

Header

video
Iniziativa per mo in lungatg en primara è valaivla
Or da Telesguard dals 03.05.2017.
laschar ir. Durada: 3 minutas 23 Secundas.
cuntegn

Chantun Martin Jäger tema per il spiert da cuminanza en il Grischun

Cusseglier guvernativ Martin Jäger n’è betg propi cuntent da la decisiun dal Tribunal federal, da declerar valaivla l’iniziativa per be in linguatg ester en scola. El tema cunzunt ch’i dettia tensiuns tranter las regiuns linguisticas dal Grischun e ch’il spiert da cuminanza giaja uschia a perder.

Sche quai dess propi in gea a l’iniziativa, lura fissan ils rumantschs ed ils Grischuns da lieunga taliana en dischavantatg envers ils Grischuns da lieunga tudestga, è il minister d’educaziun Martin Jäger persvas. Pertge lez avessan vinavant englais en scola primara e betg pir sco ils rumantschs en il stgalim superiur.

Realisaziun da l'inziativa char e cumplitgà

audio
Saira: Reacziun da Martin Jäger davart la decisiun
ord Actualitad dals 03.05.2017.
laschar ir. Durada: 2 minutas 49 Secundas.

Vitiers vegnia che metter enturn l’iniziativa che vul be in linguatg ester en scola, fiss betg mo fitg char, mabain era fitg cumplitgà, cunquai ch’il chantun stoppia crear ussa las premissas che nagin vegnia discriminà. Vul dir ch’ins stoppia porscher curs supplementars da lingua per quels che vulan sin atgna iniziativa emprender in segund linguatg ester en scola primara. «Quai è per vischnancas pitschnas organisatoricamain ina fitg gronda sfida», di Martin Jäger.

Ed er per las vischnancas bilinguas, cun fracziuns tudestgas e rumantschas sco per exempel Glion, munta quai ina situaziun quasi betg manischabla.
Autur: Martin Jäger Cusseglier guvernativ

Sco proxim vegn la regenza a far in messadi per mauns dal cussegl grond sa basond sin las sentenzias dal Tribunal federal e la Dretgira administrativa dal Grischun. Il cussegl grond vegn lura a debattar davart l'iniziativa. Refusa el quella e fa tut tenor ina cuntraproposta, lura ha il suveran grischun l’ultim pled en chapitel.

Tranter legria ed acceptanza

Ils iniziants beneventan la decisiun dal Tribunal federal. Uss possia il pievel decider quantas linguas che duajan vegnir instruidas en scola primara. I saja in bun di per ils pertutgads, numnadamain ils scolars ed il geniturs sco era las persunas d'instrucziun.

audio
Andy Kollegger – In bun di per ils pertutgads e per la democrazia
ord Actualitad dals 03.05.2017.
laschar ir. Durada: 35 Secundas.
La decisiun mussa ch'ins na po betg simplamain guntgir in'iniziativa che na plascha betg ad ins cun declerar ch'ella saja nunvalaivla.
Autur: Andy Kollegger Cusseglier grond

Johannes Flury ch'è stà da la partida tar il recurs ch'è vegnì refusà dal Tribunal federal è trumpà da la decisiun. Ma sia posiziun envers l'iniziativa na saja sa midada. La situaziun per las scolas vegniss pli cumplitgada. Uschia duvrass per exempel la scola chantunala ina classa d'englais per quels che han gia gì englais quatter onns ed in'autra per quels che cumenzan gist cun la lingua ed anc ina per quels che han gì gia dus onns englais.

audio
Johannes Flury – La situaziun per las scolas sche l'iniziativa vegniss tras
ord Actualitad dals 03.05.2017.
laschar ir. Durada: 32 Secundas.
Jau na vuless betg esser rectur da la scola chantunala
Autur: Johannes Flury President da la Lia Rumantscha

Sulet ina lingua estra en scola primara

Ils iniziants vulan ch’i vegnia be pli instruida ina lingua estra en la scola primara. En las regiuns rumantschas e talianas dal chantun vegniss uschia be pli instruì il tudestg. Ed en las regiuns tudestgas l’englais.

La dretgira administrativa aveva decidì che l'iniziativa saja valaivla. Quella dretgira aveva argumentà sia decisiun uschia che quella sa refereschia be sin ils roms da scola obligatorics. Las scolas possian uschia anc adina far a mogna ulteriurs roms. Represchentants dal rumantsch e talian avevan fatg recurs tar il Tribunal federal.

Ord l'archiv

RR actualitad 06:00+

Artitgels legids il pli savens