Las dunnas hajan giustifitgadamain prendì davent la veglia identitad dals umens, dentant n’hajan ins betg definì ina nova, di Jöri Schwärzel, il co-president da l’uniun maenner.gr. Uschia ch’il chattar ina nova identitad stettia il mument en il center: insatge che saja per mintga um relativamain grev. Communablamain veglia l’uniun per umens perquai gidar als umens grischuns da chattar puspè ina identitad. «Nus essan serrads en tranter macho e softy – omadus na dastgan ins dentant betg esser», di Jöri Schwärzel. «Dentant tge è lura in um?», sa dumonda el e concluda uschia: «Nus duvrain ina identitad!»
En gruppa chattar l’identitad
Tranter auter duain ils umens chattar puspè in’identitad en discurs ed activitads da gruppa. Uschia per exempel en la gruppa da coc, nua ch’ils commembers da l’uniun s’entaupan ina giada il mais per discurrer sur da differents temas che fatschentan els. U en la gruppa per noviz: ina gruppa per mintg’in, nua che umens sa fatschentan cun l’esser um e cun dumondas sco «la lavur che cuntenta», «chattar il bab en sa sez» ni «l’amicizia tranter umens».
Sper organisar las gruppas dad umens, ni era posts da cussegliaziun per umens, vul la nova uniun cunzunt era s’engaschar per ils interess dals umens e per l’egualitad da l’um e la dunna.
Umens n'han nagina lobi fin ussa
«Igl è uschia ch’ils umens n’han gì nagina lobi fin ussa, pertge ch’ins ha gì il sentiment che l’um è a la pussanza e che tut giaja bain», di il co-president da l’uniun dad umens maenner.gr. La nova uniun tutgia tar quella organisaziun, che vegli ensemen cun las dunnas procurar per egualitad tranter um e dunna.
Las dunnas sajan bain vegnidas fitg lunsch cun lur pretensiuns per dapli egualitad tranter ellas ed ils umens. Il mument stagneschian quellas dentant. Mo schon sch'ins guardia l'entira discussiun da la paja, nua ch'ellas survegnian anc adina pli pauc ch'ils umens e ch’ellas hajan era tutta raschun da sa lamentar. La inegualitad na pertutgia dentant betg adina mo las dunnas, mabain mintgatan era ils umens.
Congedi, pensiun da vaivs e divorzi
Uschia per exempel tar il congedi da paternitad, nua che l’um haja en il Grischun per regla anc adina mo in di congedi da bab. Auters secturs nua che l’uniun veglia s’engaschar per ils umens saja per exempel tar la pensiun da vaivs, e tar problems tar divorzis: pertge per la gronda part survegnian anc adina las dunnas ils uffants cunquai che l’um saja ì per il pli a lavurar.
Per Jöri Schwärzel, il co-president da l’uniun maenner.gr èsi dentant cler: «Avantatgs e dischavantatgs dat quai per omadus, per um e per dunna. La nova uniun per umens en il Grischun na duess betg dar in signal fallà envers las dunnas.»
Um duai era desister sin privilegis
En emprima lingia giaja quai per furmar ina societad, nua che um e dunna hajan ils medem dretgs. L’idea saja d’avair ina societad, nua ch’in pèr che vegnia ensemen, sappia decider libramain sche l’um u la dunna giaja a lavurar e tgi che miria dals uffants. «Auter che las feministas avain nus dentant er il focus in l’um.» L’um duaja survegnir ils medems dretgs sco la dunna, stoppia dentant era dar giu da ses dretgs, da ses privilegis ch’el haja.