Per pauc na fiss il scarun betg pli turnà en Grischun. Suenter ch'ins ha bajegià il mir da serra a Domat l'onn 1959 è il Rain stà interrut per radund 40 onns per ils scaruns. Cura ch’ins ha cumenzà a dumbrar ils onns 80 ils peschs che vegnivan dal Lai da Constanza, han ins constatà che quels èn mo vegnids enfin tar il mir da serra a Domat.
Pir a partir da l'onn 2000 han ins fabritgà la stgala da peschs ch'ha lura puspè dà liber la via dal Rain si als scaruns. Ozendi vegnan puspè 600 fin 800 scaruns mintg'atun en Grischun a fregar.
Monitoring cun hightec
Dapi ch'i dat la stgala fa l'Uffizi da chatscha e pestga er in detaglià monitoring da la migraziun dals peschs. L'emprim cun agid da nassas, lura cun cameras che fotografeschan mintga moviment en la stgala da peschs. Dapi dus onns surpiglia in computer la dumbraziun. Mintga pesch che passa tras la stgala vegn registrà dal computer, fotografà e filmà. El enconuscha schizunt sch’il medem pesch noda puspè aval e turna anc ina giada.
Ils davos onns èn las cifras restadas constantas. L'onn 2018 è stà in'excepziun. Lura èn vegnids mo la mesadad dals scaruns, pervi da las temperaturas chaudas ed il livel da l'aua fitg bass en il Rain. Consequenzas a lunga vista na vegn quai betg a dar. Era senza avair gia las cifras finalas da quest’onn ha l’Uffizi da chatscha e pestga constatà, che puspè daplirs scaruns èn vegnids tras la stgala da peschs.
Che mo la mesadad dals scaruns èn vegnids l'onn passà n'ha naginas consequenzas pli grondas sin la populaziun. Premess che la situaziun sa normalisescha puspè. Ed jau sun fitg persvas che quai schabegia.
TR Telesguard 17:40