Siglir tar il cuntegn
video
Grischun vul eliminar triep en ils conturns dal Parc Naziunal: Co va quai?
Or da Telesguard dals 04.09.2024.
laschar ir. Durada: 2 minutas 17 Secundas.

Chatscha da lufs Chantun po uss regular lufs – e dumonda gia per ulteriurs permiss

Glindesdi saira è arrivada la lubientscha per regular lufs en il Grischun. Chatschaders e chatschadras pon gidar ad eliminar il triep dal Vorab. Plinavant cumenza er la chatscha sin 22 luffins. Il chantun ha dentant gia dumandà a la Confederaziun da pudair eliminar dus ulteriurs trieps.

Il chantun Grischun ha survegnì la lubientscha per regular lufs. Glindesdi saira a las 20:30 hajan ins survegnì posta da l’Uffizi federal per ambient (BAFU). Concret ha il BAFU permess al chantun da sajettar maximalmain dus terz dals luffins confermads. Quai pertutgia actualmain 22 luffins en set trieps (Stagias, Moesola, Corn da Lantsch, Calderas, Muchetta, Fuorn ed Älpelti).

Directivas dal chantun per la chatscha da lufs (stan: ils 03-09 – survista)

Avrir la box Serrar la box
Karte mit Wolfsjagdgebieten
Legenda: Carta cun regiuns nua che lufs pon vegnir sajettads. Carta cun regiuns nua che lufs pon vegnir sajettads.
  • chatschaders e chatschadras vegnan instruids ed autorisads singul da l'Uffizi da chatscha e pestga
  • La chatscha da lufs en il rom da la chatsch'auta e chatscha speziala è limitada sin trais territoris definids en la regiun dal Piz Beverin, Brusio ed enturn Glion. 
  • en la regiun da Brusio e dal Piz Beverin dastga mintgamai in luf singul vegnir sajettà (lubientscha en cumpetenza dal chantun)
  • enturn Glion, tar il triep dal Vorab, dastgan vegnir sajettads 8 lufs (tenor lubientscha dal BAFU)
  • en zonas da protecziun u cun scumond da chatscha èsi er scumandà da sajettar lufs
  • avant u suenter il sajet valan per gronda part las reglas usitadas da chatscha (situaziun da sajettar, distanzas etc.)
  • mintga sajet sin in luf sto vegnir annunzià immediatamain al guardiaselvaschina
  • lufs sajettads tutgan al chantun, vegnan intercurids e silsuenter dismess cumplainamain

Plinavant ha il BAFU permess dad eliminar il triep dal Vorab en la regiun Glion. Era chatschaders e chatschadras autorisads pon a partir dals 4 da settember sa participar. En la regiun dal Puschlav e dal Beverin dastgan chatschaders e chatschadras gia dapi glindesdi sajettar mintgamai in luf singul. Quella decisiun era crudada gia pli baud en cumpetenza dal chantun.

Confusiun pervia da data

Avrir la box Serrar la box

Mardi a mezdi ha RTR publitgà in artitgel cun infurmaziuns or d'ina intervista cun Carmelia Maissen. En quella ha ella ditg ch'i vegnia a cuzzar anc fin tar la segunda mesadad da la chatscha fin che la regulaziun dals lufs cumenzia, perquai ch'ins stoppia anc analisar las pretensiuns dal BAFU. Quai fiss stà pir enturn ils 16 da settember.

En il decurs dal suentermezdi ha l'Uffizi chantunal da chatscha dentant communitgà che la regulaziun cumenza gia uss.

Atgnamain era previs da cumenzar cun la regulaziun cun l'entschatta da la chatscha. Sch'il retard ha consequenzas sin las finamiras dal chantun, na possian ins anc betg stimar.

Inoltrà ulteriura dumonda per regular

Sco ch'il chantun communitgescha, haja il chantun anc inoltrà in'ulteriura dumonda per eliminar ils trieps Furon e Corn da Lantsch. Plinavant hajan ins er dumandà da pudair sajettar luffins en ils trieps dal Calanda e Jatzhorn. Il motiv da quai saja il svilup da conflics cun l'agricultura.

Il triep dal Fuorn viva per part er en il Parc naziunal svizzer. Là na dastgass el dentant betg vegnir sajettà. Ins stoppia pia lura spetgar fin ch'ils lufs èn ordaifer il territori. Il triep vivia dentant per gronda part er en la Val Müstair ed en Engiadina Bassa, uschia il manader da l'uffizi da chatscha, Adrian Arquint.

Gia uss po il chantun gia regular lufs giuvens che sa tegnan si ordvart il parc. Sin il permiss per eliminar il entir triep sto il chantun dentant anc spetgar.  

audio
Chantun vul er sajettar il triep dal Fuorn
ord Actualitad dals 04.09.2024. Maletg: RTR
laschar ir. Durada: 2 minutas 17 Secundas.

Chaus cotschens pervia da retard

Glindesdi ha cumenzà puspè la chatscha per var 5’500 Grischunas e Grischuns. Betg be tschiervs, chamutschs e chavriels vegnan avant la buis, mabain er lufs. Quai era atgnamain previs. La lubientscha per regular lufs n'era dentant anc betg arrivada, bain ch'ins haja coordinà ils termins cun l'Uffizi federal per l'ambient (BAFU).

Jau sun fitg trumpada da quel agir da la vart dal BAFU. Tenor mai n'è quai betg acceptabel.
Autur: Carmelia Maissen ministra d'ambient

Nagina lubientscha, nagina chatscha sin lufs. Ils chatschaders e las chatschadras ch'han survegnì in permiss dal chantun n'han ils emprims dis pia anc betg dastgà sajettar in luf, sch'els han vis in. Ch'ins haja inoltrà la dumonda memia tard a la Confederaziun, dementescha Maissen. Gia da primavaira hajan ins prendì si in'emprima giada contact cun la Confederaziun.

Sper quai hajan ins stuì spetgar giu ina sesida da coordinaziun nua ch'il BAFU ha definì il termin. Tuttina hajan ins gia la fin da fanadur inoltrà emprimas infurmaziuns al BAFU, per ch'el possia gia sa preparar sin la dumonda uffiziala. Pir suenter questa sesida, avant radund duas emnas, ha il chantun lura pudì inoltrar uffizialmain las dumondas. Il chantun saja ì da quai or ch'il BAFU saja pertschert da ses tempo da lavur e che las lubientschas sajan sin maisa ad uras.

video
Grischun spetga anc adina sin lubientscha per sajettar lufs
Or da Telesguard dals 30.08.2024.
laschar ir. Durada: 2 minutas 13 Secundas.

Adattà al tema

video
Il chantun vul sajettar dus terz dals luffins confermads
Or da sil punct dals 15.08.2024.
laschar ir. Durada: 2 minutas 4 Secundas.

RTR actualitad 17:00

Artitgels legids il pli savens