Trais restauraturs han lavurà quatter emnas. L’emna passada han els terminà las lavurs vi da la pigna da terracotga ch’è vegnida tschentada il 1734. Sias plattinas alvas traglischan puspè. E las passa 70 picturas sin la pigna cumparan en colurs frestgas.
I saja in vair plaschair da vesair la differenza, di il capo-restauratur Beat Fischer. Savens dumondia la glieud suenter restauraziuns: Tgei avais insumma fatg? Tar ina tala pigna vesian ins immediat il resultat. L’effect optic saja fantastic.
Melnatsch e brin
Las plattinas eran vegnidas melnas u embrinidas avant ch’ils restauraturs èn sa mess a la lavur. Tschertas avevan sfessas visiblas. I deva ruttadiras che n’eran betg pinadas uschè bain u puspè idas empaglia. Ed era restauraziuns da pli baud han per part laschà enavos fastizs betg optimals.
Tut questas mendas han ils trais restauraturs stuì pinar, drizzar u curreger en lavur minuziusa.
Nus intercurin mintga centimeter quadrat.
Perquai cuzzan las lavurs uschè ditg. Tut sto vegnir fatg a maun. L’emprim èsi d’allontanar cun dissolvents las mendas. Suenter èsi da curreger cun finas spateglias las runsniclas, menda e sfessas. Ed il davos lavuran ils restauraturs cun penels – per part èsi finezza penels per gea betg disfar las picturas veglias.
-
Bild 1 von 12. Capo-restauratur Beat Fischer mussa il funs da la pigna ch’è per part stà demolì ed ha duvrà bler attenziun da reconstruir. Bildquelle: RTR, Claudia Cadruvi.
-
Bild 2 von 12. La pigna stat sin liuns. Bildquelle: RTR, Claudia Cadruvi.
-
Bild 3 von 12. Restaurar dovra pazienza per lavurs manidlas ed igl è era corporalmain strapatschant da star en posiziuns magari malcumadaivlas sco qua Christ Moffitt, restauratur oriund da Malta. Bildquelle: RTR, Claudia Cadruvi.
-
Bild 4 von 12. Michael Hauser lavura cun in finezza penel. Bildquelle: RTR, Claudia Cadruvi.
-
Bild 5 von 12. Var 70 picturas grondas è pitschnas sa chattan sin la pigna. Bildquelle: RTR, Claudia Cadruvi.
-
Bild 6 von 12. Il pictur ha laschà ora cups – tant cun fantasia sco era cun colurs. Sin las plattinas grondas èn picturads ils vizis e las vertids. Bildquelle: RTR, Claudia Cadruvi.
-
Bild 7 von 12. Las colurs per questa restauraziun na ston betg esser resistentas a chalur, pertge la pigna na vegn betg pli duvrada. Quai simplifitgeschia bler, di il capo-restauratur Beat Fischer. Bildquelle: RTR, Claudia Cadruvi.
-
Bild 8 von 12. Penels e spateglias èn ils instruments principals – lura dovri da tuttas guisas dissolvents per restaurar la pigna, explitgescha Beat Fischer. Bildquelle: RTR, Claudia Cadruvi.
-
Bild 9 von 12. Mintga figura è vestgida cun autras tailas en tuttas colurs. Bildquelle: RTR, Claudia Cadruvi.
-
Bild 10 von 12. Scenas biblicas. Bildquelle: RTR, Claudia Cadruvi.
-
Bild 11 von 12. Bildquelle: RTR, Claudia Cadruvi.
-
Bild 12 von 12. Lavur difficultusa – talas sfessas èn ina gronda sfida per ils restauraturs. Bildquelle: RTR, Claudia Cadruvi.
Pigna na vegn betg stgaudada
Cun isegls e guaffens uschè fins cuzzan las lavurs vi da questa pigna en furma da tur sa chapescha ditg. Anc pli ditg giessi sche la pigna vegniss duvrada. La restauraziun che Beat Fischer fa cun ses collavuraturs è sulettamain ina restauraziun optica. Pertge la citad da Cuira n'ha betg en senn da stgaudar la pigna. Uschia pon ils restauraturs lavurar cun colurs betg resistentas a chalur – tge che simplifitgescha bler.
Per Beat Fischer è questa pigna in juvel – in vegl juvel. E la finamira da la restauraziun:
La pigna dastga vesair ora veglia, ma betg rutta e maltarschinada – ella duai cumparair en tut sia dignitad da sia vegliadetgna.