Siglir tar il cuntegn

Decisiun definitiva concessiun Sconfitta per Schawinski e levgiament per la Somedia

Suenter lung vi e nà ha il Tribunal administrativ federal refusà la dumonda da revisiun dal duo Roger Schawinski e Stefan Bühler. Questa decisiun è definitiva.

  • La dretgira argumentescha che las premissas per ina revisiun na sajan betg dadas.
  • La decisiun è definitiva e na po betg vegnir contestada avant Tribunal federal.

Il Tribunal administrativ federal ha refusà la dumonda da revisiun da la Radio Alpin Grischa SA e na mida betg la decisiun pertutgant la concessiun da radio per la regiun Svizra Sidorientala. Quai communitgescha la dretgira.

Tribunal administrativ federal

Avrir la box Serrar la box
Eingang des Bundesverwaltungsgericht
Legenda: Keystone

Il Tribunal administrativ federal tracta recurs che vegnan fatgs encunter decisiuns d'autoritads federalas. En tscherts secturs examinescha la dretgira er decisiuns chantunalas.

Il tribunal ha la Sedia a Son Gagl, occupescha 72 derschadras e derschaders ed è la pli gronda dretgira federala. Ella fa radund 6'500 decisiuns l'onn. Il tribunal datti dapi l'onn 2007.

L'interpresa da Roger Schawinski aveva pretendì la revisiun suenter ch'il Tribunal administrativ federal aveva acceptà il recurs da la Somedia. Quella aveva pretendì che Radio Alpin n'adempleschia betg las premissas per survegnir la concessiun da radio. Ina cundiziun impurtanta per survegnir la concessiun è la relaziun da collavuraturs da professiun ed emprendists. Il program sto vegnir fatg en emprima lingia da spezialists bain scolads, per che la qualitad constettia.

Argument da Schawinski per la revisiun

Avrir la box Serrar la box

Schawinski è sa basà latiers sin ina calculaziun faussa da l'Uffizi federal da communicaziun areguard la relaziun da collavuraturs da professiun ed emprendists. Ina contestaziun sin la via giuridica normala n'è en vista a la lescha da radio e televisiun betg pli stada pussaivla. Ina revisiun lubescha però d'anc ina giada da prender sut la marella decisiuns legalmain valaivlas sch'i dat mancanzas gravantas – quai per exempel sch'i vegn survesì meds da cumprova.

La dretgira argumentescha ch'ins n'haja betg manchentà da resguardar parts da las actas. Radio Alpin aveva pretendì che la dretgira haja per sbagl survesì ch'ins haja en la procedura da concessiun inditgà il dumber pretendì da collavuraturs scolads da medias. La dretgira vegn dentant a la conclusiun i na dettia nagin motiv legal da far la revisiun. La dumonda da concessiun na cuntegnia naginas cifras cleras davart il dumber da plazzas per il program da Radio Alpin. Perquai refusescha la dretgira la dumonda da revisiun. La decisiun è finala e na po betg vegnir contestada avant Tribunal federal.

Reacziuns

Il Tribunal administrativ federal haja valità quest punct lateral, da la relaziun tranter persunas scoladas e betg scoladas, sco punct central, di Roger Schawinski envers RTR. E plinavant n'haja la dretgira betg resguardà che la relaziun da 3:1 fiss stada ademplida, cun Schawinski sco manader da program.

La decisiun dal Tribunal munta era la fin dal project Radio Alpin. Per Roger Schawinski ina gronda trumpada, el haja investì blera lavur, i saja stà in project da cor ch'haja era gì sustegn da bleras persunas e dal persunal.

Thomas Kundert, CEO da la Somedia, ha ditg envers RTR ch'ins haja adina gì fidanza che la decisiun dal Tribunal administrativ federal dal schaner passà vegnia confermà.

Per Bernard Maissen, directur da l'Uffizi federal da communicaziun, èsi impurtant ch'ins haja uss ina decisiun fixa, l'uffizi prendia per enconuschientscha la decisiun. Per els na saja betg impurtant tge partida ch'haja la fin gudagnà. La decisiun na saja era betg ina decisiun encunter il Bakom. La pretensiun da Schawinski saja stada che l'uffizi n'haja betg resguardà endretg las cifras preschentadas e quella pretensiun haja la dretgira refusà.


La preistorgia

Il duo da Radio Alpin Grischa – Roger Schawinski e Stephan Bühler – n'avevan betg vulì acceptar che lur dumonda per la concessiun da lur radio privat en il Grischun è vegnida refusada. Perquai avevan els inoltrà ina dumonda da revisiun cunter la decisiun nunspetgada, aveva Schawinski annunzià envers il portal persoenlich.ch.

Jau dun mai si. Era sch'jau hai mo 1% schanza stoss'jau chattar quest 1% schanza da pudair volver la decisiun malgista.
Autur: Roger Schawinski co-iniziant da Radio Alpin Grischa

Ina contestaziun sin la via giuridica normala n'è en vista a la lescha da radio e televisiun betg pli pussaivla. Ina revisiun lubescha però d'anc ina giada prender sut la marella decisiuns legalmain valaivlas sch'i dat mancanzas gravantas – quai per exempel sch'i vegn survesì meds da cumprova. Schawinski sa basa latiers sin ina calculaziun faussa da l'Uffizi federal per la communicaziun.

L'entschatta dal 2024 aveva l'Uffizi federal da communicaziun, BAKOM, surdà novas concessiuns per ils onns 2025 enfin 2034. En la regiun Svizra Sidorientala ha il project Radio Alpin survegnì surprendentamain ella, e betg la Somedia cun ses radio Südostschweiz. Cunter questa decisiun aveva la Somedia fatg recurs il favrer 2024 al Tribunal administrativ federal.

La finala è il Tribunal administrativ federal vegnì a la conclusiun che Radio Alpin Grischa n'ademplescha betg las premissas per survegnir la concessiun ed ils 2,8 milliuns francs, quai sa resulta d'ina communicaziun a las medias.

Tge din ils chantuns Grischun e Glaruna da la decisiun?

Grischun

Avrir la box Serrar la box

La regenza grischuna ha prendì posiziun il 2023 envers l'Uffizi federal da communicaziun BAKOM e tranter auter fatg attent ch'il radio che survegni la concessiun stoppia vinavant porscher emissiuns en tut las trais linguas chantunalas.

Sa mess sin la vart da Radio Südostschweiz che ha ussa puspè num Radio Grischa u sin la vart da Radio Alpin Grischa na sajan els dentant betg. Betg lura e n'era betg uss, di Jon Domenic Parolini. Els acceptian e na veglian betg commentar pli en detagl la decisiun dal Tribunal federal da surdar la concessiun a la Südostschweiz Radio SA.

Glaruna

Avrir la box Serrar la box

Era il chantun Glaruna ha prendì posiziun il 2023 envers il BAKOM ed ha fatg attent ch'il radio che survegni la concessiun per la Svizra Sidorientala stoppia era esser preschenta e rapportar davart lur chantun che tutga tar l'intschess da rapportaziun. Là aveva la regenza vis potenzial tar Radio Grischa. Lez saja stà absent quai che pertutga la rapportaziun dal chantun. Dapi lura haja dentant dà in svilup positiv, di il responsabel per las medias Roland Wermelinger. Uschia ch'era els accepteschian la decisiun dal Tribunal federal da surdar la concessiun da radio per ils proxims 10 onns a la Südostschweiz Radio SA.

Tempra da festa en la chasa da medias Somedia

Il mainafatschenta da la chasa da medias Somedia, Silvio Lebrument è fitg levgià suenter la decisiun dal Tribunal administrativ federal. Sch'els avessan stuì redimensiunar il radio fissi quai stà in grond tagl suenter avair fatg 37 onns radio en la Svizra Sidorientala. Perquai hai dà spontanamain in apero per la collavuraturas ed ils collavuraturs.

A mai è crudà in crap giu dal cor – oz è in grondius di.
Autur: Silvio Lebrument mainafatschenta da la chasa da medias Somedia

Per il team da radio saja la situaziun stada difficila, cunquai ch'i n'è ditg betg stà cler sche la concessiun resta tar la Somedia u betg. Ussa hajan ins segirezza e possia planisar vinavant, quai dettia in tschert ruaus.

Apéro Somedia nach Konzessionentscheid
Legenda: Collavuraturas e collavuraturs da la Somedia festiveschan la decisiun che la concessiun resta en lur mauns. Somedia

Premissas da persunal betg ademplidas

La concessiun dal duo Roger Schawinski e Stefan Bühler che stat davos Radio Alpin Grischa n'adempleschia betg ina impurtanta premissa, ha il Tribunal administrativ federal constatà. Numnadamain constettia la cumpart da persunal scolà en relaziun cun persunal en scolaziun betg.

Tar il persunal da program è la relaziun tranter persunal scolà e persunal en scolaziun almain 3 tar 1.
Autur: or da la concessiun d'exempel

Sche la cumpart da persunal qualifitgà e scolà saja memia bassa, haja quai ina influenza sin il schurnalissem da qualitad. Ord quest motiv n'avessia Radio Alpin Grischa gnanc dastgà far part da la procedura da surdada da concessiun, di la dretgira. Quest criteri na possia er betg vegnir cumpensà. Cun quai approva il Tribunal administrativ federal per part il recurs che la Somedia aveva inoltrà e surdat la concessiun a Südostschweiz Radio, ch'ha enfin uss la concessiun da radio per il Grischun e Glaruna. Questa sentenzia è definitiva e na po betg vegnir contestada al Tribunal federal.

Co-iniziants discurran da decisiun scandalusa

Suenter che la decisiun dal Tribunal administrativ federal è vegnida enconuschenta, scrivan ils co-iniziants Roger Schawinski e Stefan Bühler d'ina decisiun scandalusa. Tenor els haja lur concept previs sulettamain in persuna che fa in voluntariat da memia. A scrit hajan els lura declerà da curreger questa mancanza e da tegnair en las reglas da branscha. Tenor Bühler e Schawinski na resguardia il Tribunal administrativ federal da moda grotesca betg las prescripziuns da la lescha da radio e televisiun dals uffizis federals e cementeschia il monopol da la Somedia en la regiun.

Nus essan totalmain dischillus – jau sun quasi crudà or dals chalzers.
Autur: Roger Schawinski co-iniziant da Radio Alpin Grischa
Roger Schawinski e Stefan Bühler
Legenda: Els vulevan porscher in'alternativa: Roger Schawinski e Stefan Bühler. Keystone

Rumper in monopol e dispita da num

La finamira dals iniziants Stefan Bühler e Roger Schawinski cun far radio en la Svizra Sidorientala era da rumper il monopol che la Somedia ha tenor els en la regiun. La chasa da medias Somedia distribuescha gasettas, ha emetturs da radio e televisiun, sco er ina pagina d'internet.

Sper il vi e nà per la concessiun hai er dà ina dispita pervia dal num «Radio Grischa». Il duo Schawinski/Bühler vuleva laschar scumandar a la Somedia da duvrar il num «Radio Grischa». La Dretgira commerziala da Turitg aveva dentant refusà questa pretensiun. Il Radio Südostschweiz ha puspè num «Radio Grischa».

RTR novitads 12:00

Artitgels legids il pli savens