Cyril Mougin mussa sco i va. Il liacudeschs da la Bubu SA a Mönchaltdorf retschaiva quels dis pacs dals abunents dal Dicziunari Rumantsch Grischun (DRG). Lezs tramettan ad el ils ultims set fascichels – quai èn ils carnets ch’il DRG edescha mintga pèr mais.
Sco emprim liberescha il liacudeschs ils singuls carnets da las cuvertas. Lura tatga el ensemen ils carnets. El sto lavurar precaut e precis cun penel e cola. Il plegader – l’uschenumnà «Falzbein» – è in instrument tipic ch'ins dovra per liar cudeschs. Cun lez pon ins smatgar e stagnar, senza ch’il palpiri survegnia sgriffels u nodas.
Uss furman ils fascichels in bloc. Sin il dies dal bloc tatga Cyril ina sdrima da gasa. Suenter èsi da laschar siar la cola. Per che quai giaja pli svelt metta il liacudeschs il bloc sper ina pitschna pigna. Cura che la cola è sitga, vegnan las paginas tagliadas cun maschina.
Il bloc, respectiv il cudesch, ha anc uss in dies grad. Cun il martè da lain tracta e stumplia il liacudeschs il dies fin ch'el è radund. Lura tatga el si l'uschenumnà «Kapitalband» dad omaduas varts dal dies. Lez n‘è betg mo decorativ cun ses fils cotschens e mellens, mabain protegia il cudesch era da pulvra ed impedescha che tschuf s’ignivescha tranter dies e cuverta. Il dies ston ins uss enfirmir cun in chartun e gia fiss il cudesch pront per metter si la cuverta.
Sco da vestgir in cudesch
La cuverta è prefabritgada cun maschina. Ma era quella sto anc vegnir tractada cun ina zulla, per ch’ella survegnia in dies radund. In’ultima giada dovra Cyril Mougin cola. Questa giada per tatgar la cuverta sco in mantè enturn las paginas dal cudesch. Quai fa il liacudeschs sin in spievel, per ch’el vesia, sch’ils urs dal cudesch sajan dapertut tuttina lads e gulivs.
Il pli bel mument è quel da metter si cuverta
Metter si cuverta è sco da vestgir il cudesch. Igl è il mument ch’i sa mussa, sch’il liacudeschs ha exequì tut ils pass correct e cun precisiun. I reussescha: Cyril Mougin controllescha ils urs, stritga u smatga qua u là cun il plegader e contempla cuntent il tom 14.
Ma avant ch’ins po metter il tom sin curuna sper ils auters, èsi anc da laschar siar el. Uschiglio daventassan las paginas umidas e faschessan undas.
-
Bild 1 von 9. Set fascichels dattan in nov tom. Bildquelle: Claudia Cadruvi.
-
Bild 2 von 9. Uss èn ils fascichels tatgads ensemen e furman in bloc da cudesch. Avant che cuntinuar sto la cola siar. La pitschna pigna lascha siar pli svelt la cola. Bildquelle: Claudia Cadruvi.
-
Bild 3 von 9. Quest pitschen pindel decorativ ha ina funcziun - el impedescha che purlanzas s'ignivan tranter cuverta e dies. Bildquelle: Claudia Cadruvi.
-
Bild 4 von 9. Gia prefabritgadas - las cuvertas dal DRG cun la tipica taila brina. Bildquelle: Claudia Cadruvi.
-
Bild 5 von 9. Ina vaira custaivladad: Il penel consista da fils da saida e l'anè è dad irom. Il liacudeschs posseda quest penel gia dapi passa ventg onns. Qualitad è quai che dumbra. Bildquelle: Claudia Cadruvi.
-
Bild 6 von 9. Il grond mument - metter si cuverta al cudesch: per vesair ils urs da tuttas varts, lavura il liacudesch sin in spievel. Bildquelle: Claudia Cadruvi.
-
Bild 7 von 9. Las ultimas correcturas cun il plegader - in instrument tipic dal liacudeschs. Bildquelle: Claudia Cadruvi.
-
Bild 8 von 9. Satisfatg dal nov tom 14 - Cyril Mougin suenter la lavur. Bildquelle: Claudia Cadruvi.
-
Bild 9 von 9. Utensilias tipicas per il liacudesch: forsch, penel e cola - ed il microfon è tipic per la reportra. Bildquelle: Claudia Cadruvi.