Siglir tar il cuntegn

Header

cuntegn

Engiadina Dal Himalaia en l'Engiadina – il reservuar da glatsch

Conservar aua en furma da glatsch: Questa metoda dal Himalaia vegn per l’emprima giada en summa testà in Europa e quai en la Val Roseg. Basa da la metoda è ina construcziun da lain en furma dad ina «stupa». A Ladakh en India accumuleschan questas turs l'aua durant l'enviern.

Ils umans da Ladakh, ina regiun da desert en las muntognas da l’India, pateschan da mancanza dad aua. Per tils gidar a surviver en lur muntognas fraidas e setgas è in inschigner vegnì sin l’idea, da far reservuars dad aua.

Reservuars dad aua schelada

Tge è ina «stupa»?

Avrir la box Serrar la box
Legenda: Keystone

Ina stupa è ina construcziun budistica. Ella simbolisescha a Buddha sez ed a sia ductrina, il Dharma. Stupas vegnan fabritgadas savens là, nua che bleras persunas passan. Ellas duajan avair in effect positiv sin lur conturns.

Reservuars na cun aua liquida, ma cun aua schelada. La basa dal reservuar è ina construcziun che ha la furma dad ina stupa budistica. Sin quella vegn squittada aua, che schela e furma uschia ina muntogna da glatsch, ina stupa da glatsch.

audio
Bunura: L'emprima stupa da glatsch en Europa sco simbol per aua
ord RTR Audio dals 03.11.2016.
laschar ir. Durada: 3 minutas 22 Secundas.

Il project «Ice Stupa Artificial Glaciers of Ladakh» promova quest'idea. Per l'emprima giada duai quella uss vegnir pruvada en l'Europa, en l'Engiadina.

L'inventader da la metoda, il glaziolog da Samedan Felix Keller e l'architect Conradin Clavuot cun ses team, han entschet cun la lavur en la Val Roseg. L'intern da la stupa è fatg, uss manca anc il glatsch.

Project da simbol en Val Roseg

La tur da glatsch en la Val Roseg duai en emprima lingia esser in simbol. Era tar nus pudess l'aua vegnir stgarsa pervi dal midament dal clima. I saja in fatg, scriva Felix Keller en ina communicaziun, ch'il vadretg da Morteratsch perda mintg'onn la massa d'aua che po vegnir accumulada en 15'000 stupas. Quai èn 15 milliuns tonnas glatsch.

Artitgels legids il pli savens