Il clima è sa stgaudà marcantamain durant il 20avel tschientaner, global per 0,6 grads. Ils ultims onns tutgan tar ils pli chauds, dapi ch’ins mesira insumma cun instruments las temperaturas. La gronda part da quel stgaudament è la consequenza da la concentraziun augmentada da CO2 ed autras emissiuns da gas cun effect da serra (Treibhausgas).
Ina consequenza bain visibla è il glatscher dal Morteratsch che lieua di per di.
Quai mussa er il monitoring da Glamos, la rait per mesirar glatschers en Svizra.
Il glatscher na daventa betg mo pli curt, mabain sa reducescha er en sia grossezza – durant dis da chalira enfin 8 cm glatsch.
Entant ch’il regress dal Morteratsch è dad ina vart in’attracziun turistica, renda la situaziun actuala er conscient l’influenza schoccanta che las temperaturas autas e la mancanza d’aua han sin la massa da glatsch.
Fluctuaziuns hai adina dà. Tras l'uman e l'impestaziun da l'aria vegn quel process però accellerà en congual cun il process natiral.
Consequenzas per guidas
Las consequenzas da la midada dal clima, badan e vesan er ils viandants e las alpinistas. Surtut tras crudadas da crappa, sendas che mancan dad in di a l’auter u era ina signalisaziun che na constat betg pli. Quest svilup influenzescha er la lavur da las guidas da muntogna.
Tuts han da cumbatter cun ils medems problems. Da nus pretendan las circumstanzas actualas surtut ina gronda flexibilitad.
Las premissas en regiuns autalpinas chaschunan turas per part pli pretensiusas. Rutas pli grevas ch'eran sin naiv e glatsch, n’èn questa stad per part gnanca pli pussiblas. Perquai han er las guidas da muntogna da midar lur program.
