A Bever ha la suprastanza communala decidì fin fanadur da decretar ina zona da planisaziun per l’entir territori da vischnanca. Las finamiras èn da mantegnair e promover spazi d’abitar per la populaziun indigena, controllar e restrenscher abitaziuns en resorts e sumegliant, controllar e restrenscher novas abitaziuns en edifizis protegids. En la zona da planisaziun è scumandà quai che pudess engrevgiar ubain cuntrafar a la nova planisaziun. La zona vala per in onn e la suprastanza po midar u concretisar da tut temp.
Gia la fin zercladur aveva la vischnanca da Bever decretà ina zona da planisaziun sin la parcella da l’anteriura halla da fabricaziun «Powerhaus». Cun questa mesira vul la vischnanca evitar che l'enconuschenta chasa, construida avant passa 100 onns da l'enconuschent architect Hartmann vegnia reutilisada per construir segundas abitaziuns. La zona da planisaziun duess valair per ils proxims dus onns.
Zernez
La vischnanca da Zernez prolunghescha la zona da planisaziun sur tut il territori communal per ulteriurs dus onns, quai ha decis la suprastanza communala en sia davosa sesida. Il motiv da la prolungaziun è che la lescha da fabrica e la definiziun da zonas n’è anc betg armonisada sur tut las fracziuns fusiunadas. La zona da planisaziun vegn prolungada enfin ils 31 da fanadur 2024.
Schlarigna
En sia sesida curt avant la radunanza communala, ha la suprastanza da Schlarigna decis da decretar ina zona da planisaziun. Cun questa mesira duain vegnir interruts ils svilups betg giavischads en il martgà d’abitaziuns.
La decisiun dal cussegl è vegnida beneventada d’ina gronda part dals preschents en sala. Surtut da las 22 partidas da la Chesa Faratscha. Quellas han dad ir en tschertga d'in nov dachasa, suenter che la chasa è vegnida vendida. Cun la zona da planisaziun che signifitga de facto in stop da fabritgar ils proxims dus onns, han els uss dapli temp.
La zona da planisaziun ha dentant era chaschunà reacziuns negativas. L’impressari Markus Testa per exempel, ha suttastritgà ch’i dettia er in’autra vart da la medaglia cun bloccar tut ils affars. Uschia vegnian chastiads possessurs da segundas abitaziuns, che fissan pronts da porscher maun e dar a fit lur abitaziuns ad indigens. Els ristgassan dentant che lur abitaziun daventass uschia «in'emprima abitaziun» e perdess blera valur.
La zona da planisaziun è ina decisiun a la svelta. Jau avess preferì dad approvar ina lescha da promoziun per lieu abitabel per indigens.
La suprastanza communala da Schlarigna ha midà la tractanda dad approvar la nova lescha en ina infurmaziun. La lescha da promoziun per stgaffir lieu abitabel per indigens prevesess pliras mesiras che la vischnanca avess pudì instradar. Avant che approvar quella lescha, duai la populaziun dentant s’engaschar en furma d’ina exposiziun da cooperaziun (Mitwirkungsauflage), uschia il president communal da Schlarigna, Christian Brantschen. Previs saja che la lescha vegnia l'atun avant radunanza communala.
Far dretg a tuts n’è betg pussibel. Cun questa mesira arrivain nus da trair il frain da maun, almain per ils proxims dus onns.
Christian Brantschen ha dentant suttastritgà che la vischnanca s'engaschia gia dapi onns per la promoziun dad abitaziuns per indigens. Uschia existan en l'Engiadin'Ota unicamain a Schlarigna duas zonas d'abitar ch'èn explicitamain be per indigens. Ultra da quai saja la vischnanca participada en ina maniera u l'autra en passa 220 abitaziuns occupadas da glieud indigena.
La radunanza communala ha tranter auter approvà il rendaquint 2021 da la vischnanca da Schlarigna. Quel serra cun in plus da 1,69 milliuns francs. Ultra da quai han ils preschents en sala ditg Gea ad in credit da 2,5 milliuns francs per investir en la rait da fibra da vaider. Quest project che vegn realisà ensemen cun la vischnanca da San Murezzan e «San Murezzan Energia», duess pussibilitar ina colliaziun svelta d'internet per radund 2'700 abitaziuns a Schlarigna per l'atun 2026.
