-
Bild 1 von 9. Las valladas dal sid èn adina puspè pertutgadas da smog. Bildquelle: MAD/UAN.
-
Bild 2 von 9. Cunzunt en il Mesauc èn las valurs da l’aria adina puspè sur la limita. Bildquelle: MAD/UAN.
-
Bild 3 von 9. Ils motivs principals per il smog en il Mesauc èn... Bildquelle: MAD/UAN.
-
Bild 4 von 9. ...ils stgaudaments vegls cun laina e... Bildquelle: MAD/UAN.
-
Bild 5 von 9. ...las svapurs dals autos. Bildquelle: MAD/UAN.
-
Bild 6 von 9. Sin las fotografias pudess ins sbagliar il smog cun tschajera. Bildquelle: MAD/UAN.
-
Bild 7 von 9. Ma sch’ins è al lieu, lura savur'ins l’aria malnetta. Bildquelle: MAD/UAN.
-
Bild 8 von 9. Suenter in di è il filter per mesirar l’aria en il Mesauc quasi nair. Bildquelle: MAD/UAN.
-
Bild 9 von 9. Igl è cumprovà che persunas che vivan en lieus cun autas valurs da smog survegnan problems da sanadad. Bildquelle: MAD/UAN.
Situaziun en il Mesauc
Plitost durant l’enviern è l’aria malnetta en il Mesauc. Quai causa che las chasadas stgaudan per gronda part cun ina pigna da lain che chaschuna bler fim. Ultra da quai ha il Mesauc la svapur dals autos da la A13. Era la situaziun geografica procura per il smog. Causa che la val ha ina furma dad in'avnaun sa ramassa il fim ensemen cun las autras pulvras finas en la vallada e furman il smog. Ins na po dentant betg cumparegliar la situaziun cun la China, declera il manader dal uffizi per ambient e natira Hanspeter Lötscher.
Smog ston ins prender serius
Dapli
Plan da mesiras
Per l’aria en il chantun grischun è responsabel l’Uffizi per ambient e natira. Els han in plan da mesiras encunter il smog. Il chantun è obligà da procurar per aria netta. E perquai che la situaziun en il Mesauc è differenta a quella en il rest dal chantun datti in plan spezial per la vallada. Tranter auter vul ins sustegnair il Mesauc finanzialmain per remplazzar las pignas da lain cun auters stgaudaments dì Hanspeter Lötscher. Il chantun collavurescha ensemen cun il Mesauc per meglra la qualitad da l’aria.
Nua svanescha il smog?
Cura ch’ ins na vesa betg pli il smog, vul quai betg dir, ch'il smog è davent. Las pulvras finas sa repartan en l’aria, giun plaun u che nus umans respirain las pulvras finas cun consequenzas per la sanadad.
Smog è malsaun per uman....
Ins ha fatg divers studis davart las consequenzas dal smog. En las regiuns cun bler smog datti dapli persunas cun problems da sanadad sco asma. En lieus cun fitg bler smog, sco en la China, ènlas consequenzas da smog perfin mortalas.
... e natira
Las pulvras finas che vegnan derasadas tras l’atmosfera e crodan finalmain sin il plaun restan là. Per exempel sin pastgs nua che nossas mangiativas creschan. Il smog promova era il stgaudament dal mund. Las particlas che crodan sin ils glatschers èn chaudas e procuran che la naiv enturn la particla lieua pli spert.