Sur la vischnanca da Bitsch hai brischà sin ina surfatscha da radund 140 plazzas da ballape. Il fieu n'è anc betg sut controlla, ma la situaziun è sa stabilisada. Cunzunt tge che capita suenter l'incendi fatschenta las autoritads. Pertge tar il guaud sur Bitsch sa tracti d'in guaud da protecziun.
Era en il chantun Grischun hai gia dà blers gronds incendis en il guaud. Per exempel avant varga 25 onns en il Mesauc u avant varga 10 onns a Trin. Ils guauds èn bain sa revegnids in zic, ma els n'èn anc adina betg enavos tar lur stan sco avant ils incendis. Enfin ch'in guaud sa revegn dal tut d'in incendi poi cuzzar decennis, di Lukas Kobler da l'uffizi da guaud e privels da natira.
Quai po cuzzar 30, 40, 50 onns u anc pli ditg enfin ch'in guaud è sa revegnì dal tut.
En emprima lingia datti blera lavur da stizzar in guaud e quella lavur po esser malsegira. Sch'in guaud brischa, ha quai dentant betg mo consequenzas a curta vista. Gest en il Grischun nua ch'il guaud haja savens ina funcziun da protecziun èsi impurtant ch'il guaud sa revegn uschè svelt sco pussibel. Suenter in incendi na po il guaud betg pli proteger tuttina bain da bovas, lavinas u crudada da crappa. Vitiers vegnia ch'i dettia suenter l'incendi durant ch'il guaud sa revegn dapli privel per il bau scorsa u ch'il vent stira plantas per terra perquai che quellas èn anc pli falombras.
Effects positivs, ma betg en il Grischun
En auters pajais poi era esser bun per las plantas sch'il guaud brischa, quai dependia adina da la funcziun e da las plantas che creschian al lieu. En il Grischun saja quai pervia da la funcziun da protecziun dentant betg il cas. Da principi vala: in incendi pon ins stizzar svelt, ma las consequenzas pon fatschentar per decennis.
Incendis da guaud gronds en Grischun
1943, Calanda, 477 hectaras èn vegnidas destruidas: L'avust è rut ora in fieu tranter las vischnancas da Favugn e da Haldenstein. En in artitgel en la revista forestala svizra in onn suenter l'incendi èn vegnids descrits detagliadamain ils eveniments. Tenor quella hai dà ina lunga setgira avant che l'incendi è rut ora. Restanzas da muniziun che l'armada ha utilisà en in stan da tir local e deponì en ina halla da rumida han lura sveglià il fieu. Igl ha cuzzà plirs dis fin che las forzas d'acziun han pudì dumagnar sut controlla el. Per il militar èn fin 3'600 umens stads en acziun. Auter ch'ils onns pli tard n'han els anc betg pudì profitar da l'agid da helicopters.
1997, Mesolcina, stgars 400 hectaras han brischà. Il guaud ha brischà suenter ch'igl n'ha betg pluvì dapi 80 dis. 350 Persunas èn stadas en acziun sin terra e plirs helicopters, tranter els trais super pumas da l'armada han cumbattì las flommas or da l'aria. Tar quest incendi ha il favugn engrevgià considerablamain las lavurs da stizzar.
