Siglir tar il cuntegn

Header

video
50 onns dretg da vuschar da dunnas: Rita Cathomas Bearth sa regorda
Or da Telesguard dals 03.02.2021.
laschar ir. Durada: 4 minutas 32 Secundas.
cuntegn

Rita Cathomas Bearth «Buobas valevan simplamain pli pauc»

Las rollas eran definidas cler, ils umens gievan a lavurar, las dunnas restavan a chasa cun ils uffants. En quest temp, cura che las dunnas pudevan era betg anc vuschar, crescha Rita Cathomas Bearth si. En la Cadi, in lieu cun in patertgar patriarcal.

Rita Cathomas Bearth crescha si durant ils onns 1950/60 a Rabius. Ella è la veglia dad otg buobas. Otg buobas e betg in sulet buob. Per il bab ch'aveva ina interpresa n'eria quai betg simpel. Savens vegniva el ris ora.

ina giuvna dunna
Legenda: Rita Cathomas Bearth sco giuvna matta. MAD
Per el era quai plitost in frust d'avair tontas buobas ed el vegniva ris ora. Puspè ina buoba. Buobas valevan simplamain pli pauc. Ins na saveva betg s'imagniar che ina buoba avess forsa pudì manar ina fatschenta ubain far da scrinaria."
Autur: Rita Cathomas Bearth translatura

Era la scolaziun n'era betg in grond tema. Tochen la fin da la scola secundara ha la Sursilvana betg savì ch'ella havessi era pudì far in gimnasi, malgrad ch' ella fiss gugent ida vinavant a scola. Ella havess gugent fatg scolasta, ses geniturs n'hajan dentant ditg ad ella: «Tge vulas ti far scolasta, ti maridas tuttina e lu.... fai insatge che ti pos duvrar.» Suenter ina scolaziun da commerci lavura ella sin biro en la fatschenta da ses bab. Curt pli tard dentant va Rita Cathomas Bearth a Turitg per pudair far vinavant quella scolaziun ch' ella ha vulì.

in um ed ina dunna
Legenda: Rita Cathomas Bearth cun ses um Bernard. Il cumenzament da lur letg aveva l'um tenor la lescha daplirs dretgs en la letg. Quai saja stà d'acceptar enfin che quai è finalmain sa midà il 1981 cun fixar en la constituziun l'egualitad tranter dunna ed um. MAD

L'onn 1971, igl onn che las dunnas han survegnì il dretg da vuschar en Svizra viveva Rita Cathomas Bearth ensemen cun sia famiglia a Turitg. Pli tard returnan els a Cuira. Là fa ella part sco giuvna dunna dal cussegl da la citad da Cuira. Da quest temp in gremi fitg masculin. Era savevia ella strusch co la politica funcziuni ed avevi betg emprendì co distuar en gremis uschè masculins. La tradiziun muncavia. Uschia saja stà da nudar in zic ed emprender zic a zic co far allianzas e discutar.

Rita Cathomas Bearth è s'engaschada per las dunnas, per fatgs socials, per l'architectura ed era per la lingua. En blers gremis haja ella pudì lavurar e quai cun grond plaschair.

TSG 17:40

Artitgels legids il pli savens