Siglir tar il cuntegn

Header

audio
Vegan: Fatgs e differenzas da sa nutrir
Or da Actualitad dals 16.01.2023. Maletg: RTR
laschar ir. Durada: 4 minutas 39 Secundas.
cuntegn

Sa nutrir a moda persistenta Vegan è en il trend

Sa nutrir cumplettamain senza products d'animals è en il trend. Fertant ch'ils vegetarians na sustegna betg l'industria da charn, na sustegnan vegans era betg l'industria da latg u dad ovs. I dat dentant era motivs ecologics da desister da products d'animals.

Tenor in studi da l'Organisaziun mundiala dal nutriment chaschuna la tratga intensiva d'animals var 18% dal gas da serra da l'entir mund. Per producir charn dovran ins bler'aua – per in kilo charn-bov en media 15 liters aua. Vegans argumenteschan er ch'i saja pli «saun» sch’in sa nutrescha vegan. Dentant: sch’ins mangia sulettamain pommes-frites e baiva auas dultschas – da principi tut vegan – n'è quai er betg saun.

Experta da nutriment

Ina buna maschaida saja fitg impurtanta, di l'experta da nutriment Ornella Poltera. Ins stoppia mangiar avunda idrats carbonics, bun grass ed er proteins. Ils proteins pon ins er mangiar sin basa vegana, i saja dentant impurtant d'avair ina buna savida. Ella na cusseglia nagina furma da nutriment speziala. Impurtant saja da mangiar equilibrà ed integral. Per tgi che mangia sanadaivel vegan, per quella u quel haja il nutriment consequenzas positivas. Uschia possian ins per exempel evitar da survegnir cancer da la beglia, diabetes ubain malsognas dal cor u da la circulaziun.

Per pudair savair co mangiar endretg e sanadaivel vegan stoppian ins s'occupar cun il tema.

Sch'ins sa nutrescha endretg vegan, lura è quai ina super chaussa per la sanadad.
Autur: Ornella Poltera experta da nutriment

Ristgs

Per tgi che sa nutrescha consequentamain senza products animalics datti il ristg ch’ins survegn mancanzas da zinc, jod ubain vitamin B. Perquai recumonda l'experta da nutriment dad ir regularmain tar il medi per guardar sche tut las valurs constattan. La furma sulettamain vegana na saja dentant betg adattada per ina e scadin. Per exempel tar persunas cun beglia sensibla, malsognas spezials, dunnas ch’èn en speranza ed uffants che sajan vid crescher stoppian ins guardar, sch'i na dat betg in'autra via che l'alimentaziun vegana.

«Veganuary»

Il «schaner vegan» è in mais d'acziun per far attent sin il veganissem. Quel è schizunt ina varianta per persunas interessadas vid ina midada u che vulan forsa ina giada empruvar in ni l'auter recept vegan. Tgi che vul dentant cumplettamain midar quai che vegn sin il plat, duess dad ina vart prender peda per la midada e per l'autra era s'infurmar en detagl.

Tenor SwissVeg han l'onn passà 42'000 persunas da la Svizra e dal principadi da Liechtenstein inditgà ch'ellas sajan veganas. Quai èn 0,6 % da la populaziun ubain circa tant blers sco la populaziun rumantscha. Sch’ins quinta vitiers ils vegetarians èsi 5% da la populaziun. Ils pli blers che sa nutreschan vegetaric u vegan èn tranter 14 e 34 onns.

RTR actualitad 07:00

Artitgels legids il pli savens