Siglir tar il cuntegn

Header

cuntegn

100 onns viafier en Surselva La Viafier retica en Surselva - rapports da radio e televisiun

Radiotelevisiun Svizra Rumantscha festivescha il giubileum cun raquintar l’istorgia, laschar raquintar viagiaturs e lavurers.

Per las sursilvanas ed ils sursilvans tutga la pitschna cotschna savens tar il mintgadi. Bleras e blers van cun il tren a lavurar u serenond la fin d’emna puspè a chasa, respectiv en la bassa. Radiotelevisiun Svizra Rumantscha festivescha era il giubileum cun raquintar l’istorgia, laschar raquintar viagiaturs e lavurers.

Act festiv per il giubileum

Placat per la festa da giubileum ed il placat da l'avertura avant 100 onns.
Legenda: Placat per la festa da giubileum ed il placat da l'avertura avant 100 onns. mad

Cunquai ch’il tschancun da la lingia da viafier tranter Glion e Mustér ha giubileum è la radunanza generala da la Viafier retica stada a Trun. Suenter la radunanza èn ils giasts sa rendids a Mustér per dar l’entschatta uffiziala da las festas da giubileum ch’èn en mintga vischnanca tranter Glion e Mustér.

Bleras festas per lung da la lingia

La locomotiva verda da la Viafier retica duai carmalar blers osps en Surselva.
Legenda: La locomotiva verda da la Viafier retica duai carmalar blers osps en Surselva. RTR, P. Bundi

La Viafier retica festivescha il giubileum da 100 onns traject Glion – Mustér en blers lieus per lung da la lingia da la viafier en Surselva. A Cuira ha ella preschentà la locomotiva da giubileum che duai far reclama per quellas festas da giubileum.

L’istorgia da la lingia da viafier Cuira-Mustér

Sch’ins discurra d’in giubileum, lura èsi sa chapescha era da discurrer davart l’istorgia. Davart l’istorgia da la lingia da viafier tranter Cuira e Mustér datti era inqual chaussa da raquintar.

Las chasas da las staziuns

Staziun da Sumvitg/Cumpadials
Legenda: Staziun da Sumvitg/Cumpadials RTR

Tgi che fa in viadi cun la Viafier retica da Cuira fin Mustér, vesa sin mintga staziun ina chasa da la staziun. Il pli savens chasas stgir brinas da lain, stgir brin. Sulet duas èn da crap. Durant ils mais da stad crodan ellas magari era en egl pervia da las fluras plazzadas sin ils sems fanestra ed enturn las chasas.

Fotografias davart la construcziun da la lingia da viafier

Construcziun da la Punt Gronda avant Mustér.
Legenda: Construcziun da la Punt Gronda avant Mustér. F. Huonder

Il fotograf Felix Huonder da Mustér(naschì 1886 e mort 1960) ha documentà la construcziun da la Viafier retica en differents lieus tranter Glion - Mustér. Cun 22 onns è Felix Huonder vegnì engaschà da la Viafier retica. Ses inschign per chaussas tecnicas ed innovativas, ed in pader da la claustra han manà el tar las fotografias. Senza quests documents fotografics pudess ins strusch s’imaginar co che quellas lavurs èn vegnidas fatgas. Il relasch da questas fotografias è oz tar Walter Deplazes inschigner a Surrein.

La construcziun da la Punt gronda

90 onns electrificaziun

L'emprima locomotiva electrica ch'è arrivada il matg 1922 a Mustér.
Legenda: L'emprima locomotiva electrica ch'è arrivada il matg 1922 a Mustér. mad

Il traject da la Viafier retica en Surselva po anc festivar in ulteriur giubileum, numnadamain il giubileum da 90 onns electrificaziun. Gian Brüngger ch’ha lavurà prest 45 onns tar la Viafier retica raquinta pertge ch’igl è i uschè svelt cul l’electrificaziun da questa lingia.

L’aua minerala vegn transportada cun il tren

Impressiuns aua minerala da Val
Legenda: L'aua minerala da Val vegn chargiada dal camiun sin la Viafier retica RTR, S. Monn

La Viafier retica na transparescha betg mo persunas. Er buttiglias d’aua vegnan transportadas da la Viafier retica. Igl è l’aua minerala da Val. Quella vegn numndamain transportada da Glion fina a Vaz-Sut ed enavos. Nus avain guardà a Glion nua che las buttiglias vegnan chargiadas enturn dals camiuns sin il tren.

Artitgels legids il pli savens