Sto esser che la baselgia sontga Gialetta dad Andiast porscha in bun ambient da viver per l’utschè-mezmieur. L’architecta Marlene Gujan ha retschet l’incarica da la plaiv catolica-romana da Breil da planisar la sanaziun da la baselgia. E l’architecta ha confermà ch’almain duas sorts da l’utschè-mezmieur che valan per raras sa sentan da chasa en il suttetg da la baselgia dad Andiast.
Sanar senza spaventar
I sa tracta da l’uschenumnà plecotus (Langohrenfledermaus) e dal rinolof grond che sa chasan mintgamai la primavaira en la baselgia dad Andiast per trair si la nova descendenza. L’architecta discurra da bundant 30 animals e dad ina sfida da sanar il tetg da la baselgia senza spaventar ils utschels-mezmieur ch’èn protegids. «Nus essan vidlonder dad elavurar in concept cun las spezialistas ed ils spezialists da l’utschè-mezmieur per bajegiar e tuttina betg disturbar ils animals.» Marlene Gujan di ch’i saja gia pervia da la grondezza dal tetg necessari da sanar en etappas. «Segir vegnin nus a laschar en ruaus la colonia la primavaira cura che lur descendenza nascha.»
In burdi per la plaiv
Cun u senza l’utschè-mezmieur custa la sanaziun da la baselgia sontga Gialetta ad Andiast 1,8 milliuns francs. Il president da la plaiv catolica da Breil, Michel Brunner discurra en quest connex dad in pulit burdi. Quai malgrà che la regenza ha communitgà la gievgia passada da sustegnair la sanaziun cun ina summa da 223’610 francs. Michel Brunner di che la plaiv sezza vegnia a stuair purtar ina terza dals custs. «Nus faschain quai per gronda part cun in emprest bancar.» Vinavant quinta il president da la plaiv da Breil cun contribuziuns da la baselgia chantunala e da la vischnanca politica da Breil. «Nus essan dentant dependents da contribuziuns da fundaziuns ed instituziuns.»
Michel Brunner di che la finanziaziun na saja anc betg segirada. Tuttina quinta el da pudair entschaiver a sanar la baselgia dad Andiast il zercladur 2026. «Nus entschavain, sche 70 pertschient dals daners èn sin maisa.» Tenor las indicaziuns dal president da la plaiv è la sanaziun urgenta. «Il tetg ha en in lieu ina sfendaglia e là vegn en aua.» Bler n’è betg vegnì fatg per mantegnair il sanctuari dad Andiast en ils decennis passads. «Diversas lavurs han purtà dapli donn che gudogn», agiunta il president da la plaiv.
Renovà e prolungà
Tenor las indicaziuns da la Tgira da monuments dal chantun Grischun deriva la baselgia dad Andiast pli probabel da l’11avel tschientaner. «La baselgia è vegnida renovada e prolungada vers sidvest l’onn 1939.»
E tenor la communicaziun da la gievgia passada deriva l’altar en il chor da l'anteriura baselgia parochiala da Boswil en il chantun Argovia e datescha dals onns 1669 fin 1670. Per garantir l’existenza dal bajetg a lunga vista è la sanaziun indispensabla, scriva il chantun en sia communicaziun.
Blers edifizis
Sanar ils agens edifizis è en il fratemp ina da las incaricas principalas da la plaiv, sco quai ch’il president Michel Brunner confirmescha. Avant paucs onns ha la plaiv catolica da Breil sanà per 1,3 milliuns francs la baselgia da Breil. «Sper las baselgias dals vitgs ha la plaiv anc da mantegnair circa 15 chapluttas da diversa grondezza.» Sco quai che Michel Brunner di, ha la plaiv sanà il 2023 la chaplutta da Sogn Sievi a Breil. El quinta tuttavia che la plaiv haja dentant ruaus per 10 enfin 15 onns, sche la baselgia dad Andiast è sanada.
Dad in tetg intact en lur domicil da stad han era ils utschels-mezmieur en il surchombras da la baselgia segiramain plaschair. E sco quai ch’il chantun ha communitgà la gievgia passada, vegnan la baselgia dad Andiast e ses conturn era mess sut protecziun da monuments en connex cun la contribuziun da la Tgira da monuments.
