Siglir tar il cuntegn

Datti dapli lufs-tscherver? Sin ils fastizs dals lufs-tscherver en Surselva

Il luf-tscherver è vegnì recolonisà ils onns 1970 en Svizra. Expertas ed experts supponan che circa 250 lufs-tscherver vivan en ils guauds svizzers. L'onn 2021 han ins dumbrà 14 en Surselva. Dapi il favrer vegn dumbrà là da nov per guardar sch'il dumber è s'augmentà.

La KORA (Post da perscrutaziun per l'ecologia dals animals da rapina e per il management dals animals selvadis) analisescha il dumber dals animals da rapina per incumbensa da la Confederaziun. Tar quests animals da rapina gronds tutga er il luf-tscherver.

Luchs bei Nacht auf verschneitem Hang.
Legenda: In luf-tscherver ch'è vegnì fotografà en Surselva. Ils 5 da favrer 2025 vers las 22.00 è quest luf-tscherver vegnì registrà en Surselva d'ina camera da selvaschina. La camera da selvaschina è vegnida pendida si da la KORA en il connex dal monitoring dal luf-tscherver 2025 en Surselva. KORA

L'istorgia dal luf-tscherver en Svizra

Avrir la box Serrar la box

Extirpaziun 

Il luf-tscherver è vegnì extirpà en Svizra durant il 19. tschientaner. L'ultima observaziun istorica è vegnida fatga l'onn 1904 tar il Pass dal Simplon. Il luf-tscherver è vegnì persequità cun tut ils meds pussaivels, ma era la basa da viver è vegnida destruida. Ils guauds eran per gronda part runcads, uschia ch'ils animals da preda mancavan.

Recolonisaziun

Cun la replantaziun dals guauds durant il 20avel tschientaner eran las premissas ecologicas per ina recolonisaziun dadas. Il 1967 ha il Cussegl federal prendì in conclus correspundent. Il 1971 èn ils emprims pèrs da luf-tscherver vegnids laschads libers da las Carpatas en il chantun Sursilvania. Ulteriuras liberaziuns èn succedidas en il Giura.

Cifras e fatgs

En Svizra vivan tenor la calculaziun approximativa la pli actuala circa 340 lufs-tscherver. L'onn 2021 èn vegnids dumbrads 14 lufs-tscherver en Surselva. Qua vegnan quintads mo ils lufs-tscherver creschids, perquai ch'ils animals giuvens han in'auta mortalitad e perquai che l'effectiv vegniss survalità eventualmain.

Ils resultats dal monitoring actual vegnan publitgads il pli baud l'atun.

Il monitoring

La KORA ha l'incumbensa da stimar il dumber dals lufs-tscherver en Svizra. Quai fa ella cun agid da territoris da referenza che vegnan fixads sin basa da la cuntrada. Territoris ch'èn per gronda part isolads tras chadainas da muntognas, flums u autostradas, uschia ch'ils lufs-tscherver na pon betg mitschar u entrar durant il monitoring. In tal territori da referenza porta il num Surselva, er sch'il territori va atgnamain davent dal pass da l'Alpsu fin a Cuira ed a Tusaun. Sur quest territori sa cumpona in raster da quadrats da 2.5km. En mintga quadrat vegn fixà in punct fotografic che consista mintgamai da duas cameras da selvischina visavi.

Luchs in der Nacht auf Kiesweg.
Legenda: In luf-tscherver che è vegnì fotografà en Surselva. Ils 16 da favrer 2025 vers las 01:00 è quest luf-tscherver vegnì registrà en Surselva d'ina camera da selvaschina. La camera da selvaschina è vegnida pendida si da la KORA en il connex il monitoring dal luf-tscherver 2025 en Surselva. KORA

Durant 60 dis èn las cameras stadas en acziun en la Surselva. (Cun «Surselva» manegia la KORA il territori davent dal pass da l'Alpsu fin a Cuira e cun Tusaun) La KORA schazegia ch'i haja dà radund 10'000 maletgs che ston ussa tuts vegnir evaluads. En in emprim pass vegnan ils maletgs cun autos e persunas stizzads automaticamain d'intelligenza artifiziala. Suenter cumenza Ursula Sterrer, la manadra dal monitoring dals lufs-tscherver tar la KORA, ad evaluar ils maletgs cun agid da glieud dal servetsch civil e da praticants. Mintga luf-tscherver sto vegnir determinà cun agid da ses pail unic, per ch'in luf-tscherver ch'è vegnì fotografà pliras giadas na vegnia betg dumbrà duas giadas.

RTR actualitad 17:00

Artitgels legids il pli savens