Per Ursula Brändli Capaul èsi impurtant ch’ins possia porscher a tut ils uffants ch’han basegn d’ina terapia logopedica in plaz da terapia. Ma quai saja grev da far. Ina pussaivladad saja da dar ina ura da terapia a dus uffants, ma il pli savens saja l’instrucziun logopedica singula, era per pudair promover optimal il svilup dal uffant.
La logopedia è sa midada ils ultims onns
La logopedia saja sa midada surtut en la percepziun da la populaziun. Pli baud era quai quasi stigmatisà negativ, sch’in uffant duvrava sustegn logopedic, di era la logopeda Flavia Schuoler Cantieni. Oz il di sajan ins preschents en las scolas ed uschia saja la logopedia acceptada e betg pli stigmatisada negativ.
Era sajan ils geniturs pli sensibilisads sin ina scolaziun optimala per lur uffant e la lingua gioghia en la scola e pli tard en la professiun ina rolla impurtanta. Perquai sajan ins era pronts da prender en cumpra in viadi per porscher a l’uffant ina sesida da terapia, di Flavia Schuoler Cantieni. Il cas ideal na saja quai dentant betg.
Daco dovri logopedas rumantschas
Cura ch’ins lavuria cun la lingua saja era impurtant da porscher a l’uffant da pudair sa perfecziunar en sia atgna lingua materna. En nossas regiuns saja quai il rumantsch. Sch’in uffant pitschen vegnia en la terapia alura discurria el savens sulet rumantsch e perquai dovria logopedas rumantschas. Ma era in auter svilup saja d'observar surtut en Surselva; la logopedia vegnia duvrada per emprender rumantsch.
Quai na saja betg il pensum da la logopedia ma sch’in uffant haja gia miserias d’emprender la lingua alura porschian las logopedas era qua maun, di Ursula Brändli Capaul. Ma il mument existia surtut sisum la Surselva, en la regiun da Mustér e conturn, ina glista da spetga per survegnir ina terapia logopedica. Perquai stuessan ins anc emploiar duas logopedas, ma las persunas scoladas manchian simplamain.
Betg sulet in problem per la Rumantschia
Il problem da la mancanza da logopedas e logopeds n’exista betg sulet en il Grischun. En l’entira Svizra tudestga mancan da present logopedas e logopeds. Il favrer per exempel èn 75 plazzas per logopedas betg occupadas. Quai scriva l’uniun da las logopedas e logopeds da la Svizra tudestga, en ina communicaziun a chaschun dal di da la logopedia europeica.
Perquai veglian ins far attent sin la vasta clamada che porschia lavur cun uffants, ma era cun persunas creschidas per exempel suenter in accident. Plinavant possian ins per gronda part lavurar sur sasez e cun bunas cundiziuns da basa, scriva l’uniun vinavant.
RTR actualitad 11:45