Siglir tar il cuntegn

Header

cuntegn

Surselva Mustér – Tujetsch: Picas da pli baud

En connex cun l’organisaziun da Sedrun Mustér Turissem audan ins adina puspè: Muster e Tujetsch – quai na va betg ensemen. Las opiniuns sur da la strategia futura sajan memia divergentas. Ed ins auda era adina puspè che tranter ils abitants da Tujetsch e da Mustér dettia picas.

I saja da quai dals vegls. Pli baud na vegnivan ils da Mustér ed ils da Tujetsch bain perina, di in Tuatschin. Mo el na sappia dir pertge.

In misteri èn questas discordias era per l’avat Vigeli da la claustra da Mustér, oriund da Sedrun. Ma forsa haja quai era da far cun la claustra. En il 14avel tschientaner aveva l’avat Pieder da Putnengia laschà bajegiar in chastè a Dieni en Tujetsch.

audio
Mezdi: Dispitas tranter Mustér e Tujetsch
ord Actualitad dals 07.02.2018.
laschar ir. Durada: 4 minutas 9 Secundas.

Cumenzà cun il svilup dal sport da skis

Tarcisi Hendry dal Forum cultural Tujetsch suppona che las rivalitads tranter las duas vischnancas hajan cumenzà cun il svilup dal sport da skis. 1965 èn la sutgera si Cungieri ed il runal da l’Alpsu sin il Calmut vegnì construì e 1962 il runal da Dieni – Milez – Cuolm Val.

Mustér ha cumenzà a bajegiar ina pendiculara e runals a l’entschatta dals onns 1970. Quai ha chaschunà concurrenza tranter las pendicularas da las duas vischnancas; e las differenzas sur da la strategia futura èn sa mussadas surtut tar Sedrun Mustér Turissem.

Il pign vegn sut las rodas

L’ istoricher Adolf Collenberg manegia ch’i pudess era esser ch’il pitschen, Tujetsch, sa sentia in pau sut las rodas. Pli baud era Mustér il center da las dretgiras e da famiglias pussantas. Era la Gasetta Romontscha aveva ina rolla dominanta. E forsa gioga era il linguatg different tranter las duas vischnancas (rumantsch da Mustér vers il dialect tuatschin) ina rolla.

L'avat sco mediatur?

Cura che dus sa scognan dovra quai mintgatant in mediatur. Sedrun Mustér Turissem ha era gì da quels; ed ins ha perfin era gia dumandà l’avat sch’el veglia surprender questa rolla. Mo el di, ch’i saja grev. Pauc ch’ins di, hajan ins gia prendì posiziun, e perquai saja quai meglier da dir nagut.

In problem da tschertas gruppaziuns

Ma i dat sa chapescha era exempels che quai funcziuna bain tranter las duas vischnancas, per ex. tar ils pumpiers da Sursassiala (Mustér – Tujetsch – Medel). Ed i dat era plirs cas da maridaglias tranter persunas da Mustér e da Tujetsch.

Ed in Tuatschin manegia che tar la giuventetgna na dettia quai betg pli questas picas. La giuventetgna haja autras ideas e saja pronta da collavurar.

E la finala manegia in um da Medel che stat gia dapi blers onns a Mustér ch’ins na dastgia metter tuts en il medem satg. I sa tractia savens surtut da tschertas gruppaziuns ch'emprovian da far empaglia tut.

RR actualitad 12:00

Artitgels legids il pli savens