La Ruinaulta, 15 km lunga, plain costas e chavorgias stippas, che erodeschan gia dapli plirs millis onns. E giudim passa la lingia dal tren. Pitschnas crudadas da crappa èn normal sin quella lingia, ed en ils lieus ils pli exposts è quella era protegia tras galarias. Ma cunter in crap da bunamain 500 tonnas na gida era quella betg bler, oravant tut sche quel è situà 120 meters pli aut.
L'emprim mument eran nus tuts vegnids in zic sblatgs cur che nus vain vis quel crap.
In plan unic en temp da record
En il rom d’ina examinaziun da rutina ha la Viafier retica scuvrì quest crap ed era bunamain schoccada quant expost ed instabil ch’el pendeva gia sur la chavorgia. Cler era subit che quel crap sto davent pli spert pussibel. Ma co? Serrar la lingia e stumplar engiu il crap era massa ristgà, cun quai che quel avess pudì donnegiar la galaria dal tren e cun quai interrumper la lingia per pli lung temp. Siglientar el è era memia privlus. Il crap memia instabil per permetter a persunas dad ir sin quel e furar foras.
L’idea e perquai stada da segirar cun sugas d’atschal l’entir crap, e lura allontanar el vetta per vetta. Per far tut las lavurs enturn il crap han ins perquai organisà ina crana speziala ch'i dat mo trais giadas en l'entira Svizra e che lubescha da transportar persunas en ina chavogna. Latiers è vegnì installà in sistem d’alarm che observa il crap permanentamain. En cas da moviments vegnissan ils lavurers alarmà e la lingia da tren serrada.
En temp da record han inschigners e geologs calculà e sviluppà il project. Ed uss, 5 emnas suenter ch’ins ha scuvert il grip è quel per gronda part gia mess enturn. E fin la fin da quest onn stuess il crap esser en milli tocs.