Siglir tar il cuntegn

Header

cuntegn

Minoritads en Grischun Uniuns èn centralas per l'integraziun

Portugais, Tibetanas, Arabs, Eritreanas, Brasilians u Tailandaisas – uniuns da minoritads datti bleras en il Grischun. RTR ha discurrì cun la presidenta da l'uniun Somalia, ha visità la scola russa a Cuira ed ha vulì savair tge ch'è impurtant per l'integraziun.

L'engaschi da las diversas uniuns da minoritads è central per l'integraziun: La cuminanza parta experientschas, dat tips per dumagnar il mintgadi e porscha contacts socials.

La scola da la citad da Cuira porscha actualmain instrucziun per talian, portugais, tibetan, arab, russ, tamil, thai, tigrinya e tirc. L’instrucziun vegn organisada en collavuraziun cun las differentas uniuns da minoritads.

Ils 25 uffants che visitan l’instrucziun russa han bunamain tuts almain in dals geniturs da linguatg mamma russ. Savens saja quai la mamma, declera Lena Vollmer, ina da las quatter scolastas. Las classas van da termagliera fin la sisavla classa primara. La finamira da l’instrucziun saja da mantegnair la segunda lingua materna, la cultura ed ils usits da lur pajas oriund.

audio
Uniuns da minoritads: Scola da russ
ord Actualitad dals 06.05.2022.
laschar ir. Durada: 4 minutas 9 Secundas.
Lingua, cultura ed usits èn las pli impurtantas pitgas per mantegnair las ragischs.
Autur: Lena Vollmer scolasta da la scola russa a Cuira

En las trais uras mintg’emna emprendan ils uffants da discurrer e da scriver russ. Ils uffants da 4 fin 12 onns derivan da l’entira Val dal Rain Grischuna. En differentas classas schlargian els cun exercizis e gieus il stgazi da pleds ed approfundeschan las cumpetenzas en lur lingua materna. Ina giada per mais organisescha la scola russa in’activitad extrascolara, per exempel ina visita en il museum retic a Cuira, en il museum da la natira ubain simplamain ina spassegiada tras la citad. Da raquintar da quai ch’els hajan emprendì e vis per russ a chasa ubain enavos en stanza da scola gidia medemamain da schlargiar il stgazi da pleds. Era festas spezialas u tradiziuns russas vegnian celebradas en la scola russa. Quai saja impurtant per mantegnair las ragischs dal pajais oriund. Ils uffants hajan grond plaschair e schazegian fitg da pudair festivar ils dis spezials, sco per exempel il Silvester russ. La fin da la scola primara sappian ils uffants pulit bain la lingua.

Il conflict en l'Ucraina

Il conflict en l'Ucraina na saja tranter ils uffants da la scola russa betg pli in tema. Natiralmain hajan ils uffants udì in tant da la tematica. Intgins hajan era tematisà quai durant l'instrucziun en la scola regulara. La tensiun cun tut quai che haja da far cun la Russia saja stada da sentir fermamain, per ils uffants e surtut era per ils geniturs. La situaziun saja dentant sa calmada. Lena Vollmer ch'è sezza oriunda da la Russia è da l’avis ch'i vegnia en l'avegnir a duvrar anc dapli intermediaturs ed intermediaturas. Ils uffants dals pli differents pajais vegnian unids tras la lingua russa ch'els emprendian a Cuira. E gist els pudessan esser ils intermediaturs e las intermediaturas da l'avegnir.

L'uniun Somalia Grischun

L'uniun Somalia Grischun ha 75 commembras e commembers e vegn presidiada da Ilhan Mohamed Aden da Domat. Ella ha 47 onns, è mamma da quatter uffants e viva dapi 30 onns en Svizra. Duas giadas l'onn ha lieu ina radunanza generala, nua ch'ils commembers pon plazzar lur desideris e giavischs. La suprastanza s'entaupa mintga quartal ina giada per discutar occurrenzas ed activitads ch'els organiseschan. Quai èn per exempel in turnier da ballape ubain sentupadas culturalas per il barat.

audio
Uniuns da minoritads: Uniun da Somalia
ord Actualitad dals 06.05.2022.
laschar ir. Durada: 2 minutas 38 Secundas.

L'uniun Somalia Grischun porscha agid e sustegna lur cumpatriots. Persunas ch'èn gia in temp en Svizra raquintan da lur experientschas persunalas. Il saja fitg impurtant che persunas dal pajais oriund declerian il conviver en Svizra, quai dettia ina basa da fidanza, di Ilhan Mohamed Aden. Il pli savens gida l'uniun en dumondas praticas sco declerar il sistem da scola, la cassa da malsauns ubain la tschertga da lavur. La glieud saja fitg engraziaivla per l'agid. La pli gronda differenza tranter la Somalia e la Svizra saja la lingua.

Il pli impurtant per s'integrar en in pajais ester è d'emprender la lingua.
Autur: Ilhan Mohamed Aden presidenta da l'uniun Somalia Grischun
audio
Uniuns da minoritads: Muntada per l'integraziun
ord Actualitad dals 06.05.2022.
laschar ir. Durada: 2 minutas 49 Secundas.

Las uniuns da minoritads collavuran adina puspè cun il post spezialisà per l'integraziun. Per il solit sch'i va per singulas tematicas. Las vias d’infurmaziun e las structuras en las differentas gruppas da linguatg ester sajan autras, di Felix Birchler, il manader dal post spezialisà per l'integraziun. Il barat en las uniuns saja fitg impurtant, perquai che persunas che sajan gia in temp en Svizra hajan fatg tras il process da l'integraziun e sappian tge ch'ins stoppia savair per dumagnar il mintgadi en Svizra. L’inscunter social ed il barat aifer l'uniun haja ina valur immensa. Per il post d'integraziun hajan persunas singulas, fitg engaschadas ina funcziun d'intermediatur ed intermediatura.

Las uniuns da minoritads han ina rolla centrala per l'integraziun.
Autur: Felix Birchler manader dal post spezialisà per l'integraziun

RTR actualitad 07:00

Artitgels legids il pli savens